Inspanningsastma
Inspanningsastma (excercise-induced bronchospasme of sportersbronchitis) is een vorm van kortademigheid die regelmatig voorkomt bij jonge sporters of bij sporters die geen allergisch astma hebben.
De oorzaak van inspanningsastma is niet geheel duidelijk. Mogelijk ontstaat inspanningsastma doordat iemand tijdens de inspanning sneller in- en uitademt. De lucht die de longen binnenkomt, wordt daardoor niet goed bevochtigd. Daardoor trekken de luchtwegen krampachtig samen.
Het advies is om met ademhalingsklachten contact op te nemen met een arts.
Bent u huisarts of praktijkmanger?
Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen?
In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.
Symptomen inspanningsastma
Mensen met inspanningsastma krijgen astma-achtige klachten bij (zware) inspanning. Deze klachten zijn:
- Kortademigheid.
- Piepende ademhaling.
- Pijn op de borst.
- Vermoeidheid.
- Hoesten tijdens de inspanning.
De klachten verdwijnen vaak 15 tot 30 minuten na de inspanning.
Oorzaken inspanningsastma
De oorzaken van inspanningsastma zijn wetenschappelijk nog niet volledig opgehelderd. Er zijn verschillende interne en externe risicofactoren bekend waarbij inspanningsastma vaker voorkomt.
Mogelijke interne risicofactoren:
- Allergieën, zoals eczeem, (astmatische) bronchitis of hooikoorts. Mensen die een allergie hebben (gehad), hebben ook vaker inspanningsastma.
- Leeftijd: inspanningsastma komt het vaakst voor bij tieners en jongvolwassenen. Maar andere leeftijdsgroepen kunnen dit soort klachten ook hebben.
- Stress en hevige emoties kunnen de klachten verergeren.
- Na een verkoudheid is er een grotere kans op klachten.
Mogelijke externe risicofactoren:
- Omgevingsfactoren, zoals: Weersomstandigheden. Bij koude en droge lucht hebben mensen met inspanningsastma de meeste klachten. Als zij met deze weersomstandigheden buiten actief te zijn, kunnen hun klachten verergeren. Slecht geventileerde en stoffige ruimtes.
- Zware inspanning van 5 minuten of langer. Bij kortere inspanning of een lagere intensiteit komen nauwelijks klachten voor.
- Te snel in beweging komen. De longen hebben namelijk meer tijd nodig om te wennen aan de overgang van rust naar inspanning.
- Geen of weinig warming-up.
Behandeling inspanningsastma
Inspanningsastma wordt op dezelfde manier behandeld als astma, namelijk met luchtwegverwijders. Deze medicijnen zijn alleen verkrijgbaar op recept van een arts. Vaak is het voldoende om deze medicijnen kort voor de inspanning te gebruiken.
Houd er rekening mee dat sommige medicijnen op de dopinglijst van de WADA/NeCeDo kunnen staan. En dat ze dus verboden kunnen zijn tijdens sportwedstrijden. Voor sommige medicijnen is toestemming nodig van de betreffende sportbond als je ze tijdens een wedstrijd wilt gebruiken.
Preventie van klachten van inspanningsastma
Als je inspanningsastma hebt, is het toch goed om te sporten. Dat is belangrijk voor de longconditie. De volgende tips kunnen de kans op het ontstaan van ademhalingsproblemen verminderen:
- Begin altijd met een goede warming-up. Daarmee kun je het ontstaan van klachten een half uur tot anderhalf uur uitstellen. Begin met 5 tot 10 minuten bewegen op een rustige intensiteit, maar wel zo dat het lichaam er warm van wordt. Doe daarna verschillende oefeningen om de spieren los te maken. Hierna kun je het bewegen kort herhalen op een hogere tot maximale intensiteit.
- Beperk intensieve activiteiten tot enkele minuten. Activiteiten met een lagere intensiteit kun je wel langer doen. Daarbij hoef je niet te hijgen.
- Doe een cooling-down na de training. Daardoor koelt je lichaam gelijkmatig af. Zo krijg je ook na het sporten geen klachten.
- Bij koud en droog weer kan het helpen om een sjaal voor je mond en neus te dragen. Dat is om doorheen te ademen. Zo wordt de lucht alvast opgewarmd en bevochtigd. Een andere manier is zo veel mogelijk door de neus adem te halen.
- Train zo veel mogelijk in een ruimte met een goede luchtvochtigheid, een aangename temperatuur en weinig stof.
Meer informatie
Informatie van Huisarts & Wetenschap
www.henw.org/archief/volledig/
Informatie over inspanningsastma
www.sportzorg.nl
Informatie van het Longfonds
www.longfonds.nl
Informatie over doping en de betreffende procedures en regels
www.dopingautoriteit.nl