Sporten na een CVA
Inleiding
Soms krijgen de hersenen onvoldoende bloedtoevoer. Dat kan leiden tot een beroerte (oftewel cerebrovasculair accident of CVA). De hersencellen krijgen dan geen zuurstof meer. Hierdoor sterven delen van de hersenen af. Onvoldoende bloedtoevoer kan ontstaan door een verstopping van de bloedvaten (herseninfarct), of een scheur in de bloedvaten (hersenbloeding).
Revalidatie na een CVA bevordert het herstel. Ook na de revalidatie is het belangrijk om in beweging te blijven. Hierdoor blijven de resultaten van de revalidatie langer merkbaar. Soms is zelfs nog verbetering mogelijk. Ook nemen klachten af.
Dokter Appke voor uw gezondheidsvragen
Bij een langdurige keelpijn wel of niet naar de huisarts? Heeft u een bijsluiter waar u niet uitkomt? Dokter Appke is er voor u!
- Snel én deskundig antwoord op uw gezondheidsvraag
- Online beeldbellen met een huisarts
- Stuur een foto mee van uw klacht
- Uw gegevens zijn veilig en blijven vertrouwelijk
- Ook 's avonds, in het weekend én op feestdagen bereikbaar
Gevolgen van een beroerte
Een CVA kan allerlei gevolgen hebben. De volgende problemen kunnen optreden, de mate waarin is bij iedereen anders:
- Verlammingen, meestal aan één kant van het lichaam (in het gezicht, een arm en/of een been).
- Gevoelsstoornissen, zoals tintelingen of een verdoofd gevoel. Meestal aan één kant van het lichaam (in het gezicht, of in een arm en/of been).
- Warrig praten of met dubbele tong spreken.
- Moeite om de taal te begrijpen.
- Slikproblemen.
- Moeite met zien in één oog of beide ogen, of dubbelzien.
- Moeite met lopen of een veranderde manier van lopen.
- Evenwichtsstoornissen of duizeligheid.
- Bewustzijnsverlies.
- Epileptische aanvallen.
- Verwardheid, geheugenverlies of oriëntatieproblemen.
Revalidatie na een beroerte
Hoe eerder je met de revalidatie begint na een CVA, hoe beter. Het liefst binnen enkele dagen na de CVA. Veel gevolgen van de CVA kunnen in de eerste drie weken sterk verbeteren. Na deze drie weken kan er in de eerste zes maanden ook nog veel herstellen.
Vaak oefenen mensen die een CVA hebben gehad de eerste maanden onder leiding van verschillende therapeuten. Dit kan thuis, in een kliniek of via een dagbehandeling. Een van de mogelijkheden hierbij is bewegingstherapie met sport en spel.
Het belang van sporten tijdens de revalidatie van een CVA
Bij het revalideren na een CVA leren mensen hun lichaam en de mogelijkheden ervan opnieuw kennen. Dit gebeurt via sport en spel. Door oefenen en stimuleren kan het volgende verbeteren:
- Balans.
- Spierkracht.
- Evenwicht.
- Conditie.
- Zintuiglijke functies.
- Denken.
- Dagelijkse activiteiten.
- Omgaan met de beperkingen.
- Sociale omgang.
Sport en spel zorgen er vaak voor dat mensen ook na het revalideren actief blijven. Door sporten hebben mensen vaak (meer) contact met anderen. Mensen die regelmatig sporten, voelen zich lichamelijk en geestelijk beter.
Het belang van sporten na de revalidatie van een CVA
Ook na de revalidatie van een CVA is het belangrijk om in beweging te blijven.
- De resultaten van de revalidatie blijven hierdoor langer merkbaar. Soms is zelfs nog verbetering mogelijk.
- Klachten verminderen, bijvoorbeeld van spierspasmen of dwangstand van de gewrichten.
- Wie sport, slaapt makkelijker.
- Voldoende bewegen levert een belangrijke bijdrage aan het voorkomen van hart- en vaatziektes.
Sportadvies na een CVA
Sommige mensen kunnen door de CVA maar beperkt bewegen (uitvalsverschijnselen). De juiste sportvorm kan bepaald worden op basis van de wensen van degen die de CVA heeft gehad, zijn leeftijd en de specifieke kenmerken van een sport. Hij kan samen met de fysiotherapeut of begeleider bekijken welke mogelijkheden er zijn. Ook in een rolstoel is bewegen mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan rolstoeldansen of rolstoelbasketbal.
Tijdens het sporten zijn ook de minder zichtbare gevolgen van de CVA van belang. Sportbegeleiders dienen tijdens het sporten op de hoogte te zijn van en te letten op:
- Het overschatten van het eigen kunnen.
- Gebrek aan ziekte-inzicht (en daardoor niet inzien bepaalde dingen niet te kunnen).
- Gebrek aan initiatief.
- Emotionele ontremming (ineens overdreven gaan lachen of boos worden).
- Afasie (taalstoornis waardoor de patiënt bijvoorbeeld niet kan aangeven of iets pijn doet).
- Veranderde pijnbeleving.
Er ontstaan steeds meer specifieke bewegingsgroepen voor mensen met een CVA. In deze bewegingsgroepen worden allerlei vormen van sport en bewegen aangeboden.
Meer informatie
De Nederlandse CVA- vereniging Samen verder
www.cva-vereniging.nl/
Een sportorganisatie zoeken bij u in de buurt
www.hartenvaatgroep.nl/beweegzoeker
Maatje vinden om samen mee te sporten
www.beweegmaatje.nl
Richtlijn Beroerte (2014) – Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie.
www.fysionet-evidencebased.nl/index.php/richtlijnen/richtlijnen/beroerte-2014
Informatie over het herstellen van een herseninfarct
www.thuisarts.nl/beroerte/ik-herstel-van-herseninfarct