Structuur en functie van de nagels
Nagels zijn plaatachtige structuren die uiteinden van vingers en tenen bedekken. Ze bestaan voornamelijk uit dode cellen. Nagels groeien voortdurend. De vingernagels groeien gemiddeld een tiende millimeter per dag, de teennagels iets minder snel. Bij het ouder worden kunnen de nagels langzamer gaan groeien.
Bent u huisarts of praktijkmanger?
Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen?
In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.
Structuur van de nagels
Nagels zijn harde en enigszins gebogen plaatjes. Ze vormen een stevige beschermende bedekking van de uiteinden van vingers en tenen. Elke nagel is een beetje bol aan de buitenkant. Nagels bestaan uit drie hoofdonderdelen: de hoorn- of nagelplaat, nagelwortel en vrije rand.
Hoornplaat
De hoornplaat is het deel van de vinger- of teennagel dat zichtbaar is. Deze bestaat uit meerlagige, dicht opeengepakte, gestapelde cellagen van de opperhuid die keratine, een hard eiwit, bevatten (verhoornde cellen). Het mineraal calcium en zwavelhoudende eiwitten vormen ook een belangrijke onderdeel van de hoornplaat. Deze stoffen dragen bij aan de hardheid van de nagel. De hoornplaat rust op het nagelbed, een bolvormige structuur die veel bloedvaatjes bevat. Het eiwit keratine is doorschijnend en de roze kleur van de nagel wordt veroorzaakt door deze bloedvaatjes. Het oppervlak onder de nagelplaat bevat over de hele lengte groefjes waarmee de nagelplaat aan het nagelbed vast zit. De zijkanten van de nagelplaat worden ook beschermd door huidplooien (nagelplooien).
Nagelwortel
Aan de onderzijde van de nagel zit de nagelwortel, bedekt door de nagelplooi. De rand van deze nagelplooi heet de nagelriem (eponychium). Dicht bij de nagelriem kan een wit en halvemaanvormig plekje (lunula) zichtbaar zijn. De lunula ziet er witachtig uit omdat de onderliggende bloedvaatjes er niet doorheen schijnen. De nagelwortel is het enige levende deel van de nagel en bevat cellen die de kiemlaag vormen en verantwoordelijk zijn voor de vorming en groei van de nagels. De groei vindt plaats door omzetting van de cellen van de kiemlaag in nagelcellen. De cellen van de kiemlaag delen zich regelmatig, bewegen naar de nagelwortel en ondergaan functionele veranderingen om keratine te kunnen aanmaken (keratinisatie). Deze voortdurende toevoeging van nieuwe cellen aan de wortel en hun keratinisatie leidt tot nagelgroei. Het groeiende hoornplaatje glijdt over het nagelbed en vormt de feitelijke nagel. Gebleken is dat nagels sneller groeien naarmate vingers of tenen langer zijn, in de zomer en wanneer ze aan de dominante hand zitten.
Vrije rand
Het gedeelte van de hoornplaat dat zich voorbij de uiteinden van vingers en tenen uitstrekt, wordt de vrije rand van de nagel genoemd. Onder de vrije rand van de nagel vormen de bovenste lagen van de opperhuid een dikke structuur (hyponychium). Het hyponychium vormt de verbinding tussen het nagelbed en de nagelplaat aan de uiteinden van vingers en tenen.
Functie van de nagels
De nagel bestaat uit gestapelde laagjes cellen die harde keratine (hoorn) bevatten. Deze keratine is verantwoordelijk voor de bescherming van de gevoelige uiteinden van de vingers en tenen. Maar nagels hebben meer functies
- Nagels maken het gemakkelijker voorwerpen te pakken.
- Nagels maken de vinger- en teentoppen gevoeliger, waardoor aangeraakte voorwerpen beter kunnen worden herkend.
- Met nagels kan gekrabt worden bij jeuk.
- De nagelriem werkt als een waterbestendige laag en beschermt het hyponychium tegen binnendringende bacteriën, virussen en schimmels.
- De staat van de nagel laat zien hoe het zit met iemands algemene gezondheidstoestand en welzijn.
- Nagels hebben een cosmetische functie.
Meer informatie
Informatie over nagels
http://www.huidarts.com
http://www.nvdv.nl/informatie-voor-de-patient/patientenfolders/algemene-folders-2/huid/
http://www.betterhealth.vic. Better Health Channel (2005), Skin Explained,[Accessed: 2005, July 15]. (Engels)
Chu, D.H., Haake, A.R., Holbrook, K. and Loomis, C.A. (2003), The Structure and Development of Skin, in: Freedberg, I.M., Eisen, A.Z., Wolff, K., Austen, K.F., Goldsmith, L.A. and Katz, S.I. (eds), Fitzpatrick’s Dermatology in General Medicine, 6th ed, The McGraw-Hill Companies, Inc., New York. (Engels)
Kierszenbaum, A.L. (2002), Histology and Cell Biology – An Introduction to Pathology, Mosby, London. (Engels)
Ross, M.H., Romrell, L.J. and Kaye, G.I. (1995), Histology – A text and Atlas, 3rd ed, Williams and Wilkins, Baltimore. (Engels)
Tortora, G.J. and Grabowski, S.R. (2003), Principles of Anatomy & Physiology, 10th ed, John Wiley & Sons, New York. (Engels)
Van de Graff, K.M. and Fox S.I. (1999), Concepts of Human Anatomy & Physiology, 5th ed, WCB McGraw-Hill, London. (Engels)
Waugh, A. and Grant, A. (2001), Ross and Wilson Anatomy and Physiology, 9th ed, Churchill Livingstone, London. (Engels)