Bloedplasma
Bloedplasma is het heldere, gelige vloeibare bestanddeel van bloed waarin de bloedcellen (de rode bloedcellen, de witte bloedcellen en de bloedplaatjes) als het ware zweven. Het maakt 55 procent uit van het totale bloedvolume en is opgebouwd uit water, eiwitten en sporen van stoffen als mineraalzouten, enzymen, hormonen enz. Het werkt als transportmiddel en vervoert talrijke stoffen door het lichaam, zoals verschillende vormen van suiker, vetten, hormonen, kooldioxide en zuurstof.
Bent u huisarts of praktijkmanger?
Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen?
In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.
Structuur van bloedplasma
Het bloedplasma bestaat uit verschillende stoffen, waaronder water (90 procent van het plasma), eiwitten en stollingsfactoren, gassen (zoals zuurstof en kooldioxide), vitaminen (namelijk A, B, C, D, E en K), vetten (zoals lipiden en cholesterol), hormonen, mineralen (zoals natrium, kalium, calcium, chloride, en fosfaten) en afbraakproducten.
Meer dan 60 procent van al het eiwit in bloed is albumine. Het wordt aangemaakt door de lever en afgegeven aan het bloed.
Antilichamen of immuunglobulinen (Ig) zijn ook eiwitten in het plasma die door het immuunsysteem zijn aangemaakt. Ze komen voort uit rijpe B-lymfocyten. Op basis van hun structuur en functie worden ze verdeeld in vijf typen, te weten IgG, IgA, IgM, IgD en IgE.
Stollingsfactoren zijn eveneens in het bloedplasma aanwezige eiwitten die een belangrijke rol spelen bij het stollingsproces en daardoor overmatig bloedverlies helpen voorkomen. Het bloedplasma bevat twaalf stollingsfactoren. Ze worden aangemaakt door de lever en afgegeven aan het bloed.
Functies van bloedplasma
Het bloedplasma werkt als transportmiddel om verschillende stoffen (zoals gassen, glucose en vetten) door het lichaam te vervoeren.
Albumine helpt met name de vocht- en mineraal(elektrolyt)balans in het plasma te handhaven, wat essentieel is om lichaamsvochten goed te verdelen tussen de verschillende weefselholten. Ook helpt het allerlei stoffen (zoals hormonen, lipiden, bilirubine, bepaalde medicijnen en calcium) via het bloed te transporteren naar weefsels in het lichaam als daar behoefte aan is. De hoeveelheid albumine en het functioneren ervan hangt af van verscheidene factoren, namelijk het vochtgehalte van het lichaam, de leverfunctie, nieraandoeningen, eiwitconsumptie via de voeding enz.
Immuunglobulinen vormen een belangrijk deel van het immuunsysteem en helpen het lichaam te beschermen tegen talrijke ziekteverwekkers (zoals bacteriën, virussen en schimmels). Ze hechten zich aan de binnengedrongen vreemde stoffen, maken de daardoor afgescheiden toxinen (gifstoffen) onschadelijk en helpen deze te vernietigen. Immuunglobulinen helpen ook infecties te bestrijden door zich aan het oppervlak van de binnendringer te hechten en het geheel vervolgens bloot te stellen aan bepaalde grote afweercellen (macrofagen) die de lichaamsvreemde stof omsluiten en vernietigen.
Stollingsfactoren spelen een belangrijke rol bij het voorkomen van overmatig bloedverlies door bloedstolsels te vormen op de plaats van een letsel. Deze factoren worden aangemaakt in de lever, waarna ze aan het bloed worden afgegeven. Daar circuleren ze totdat er een behoefte aan ontstaat. Als een bloedvat scheurt door een letsel, worden bepaalde chemische stoffen aan het bloed afgegeven, die de stollingsfactoren activeren en een kettingreactie in gang zetten die leidt tot de vorming van een bloedstolsel op de plaats van het letsel. Dit aldus gevormde stolsel sluit de scheur in het bloedvat af en voorkomt overmatig bloedverlies.
Meer informatie
Informatie over het bloedplasma
nl.wikipedia.org/wiki/Bloedplasma