Afwijkingen van de neusschelpen
De neusschelpen (concha nasalis) zijn dunne, sponsachtige, schelpvormige beenderen die de zijwanden van de neus vormen. Ze zijn door benige uitstulpingen in drie delen verdeeld. Vanaf de zijwanden steken deze botstukken in de neusholte uit. De uitstulpingen in de neus verdelen de zijwanden van de neus in de bovenste, middelste en onderste neusschelp.
De bekleding van de neusschelpen en de uitstulpingen spelen een rol bij de reukgewaarwording. Ook reguleren ze het volume en het vochtgehalte van de ingeademde lucht.
Een afwijkend uitgroeisel op de benige uitstulpingen wordt hypertrofie van de neusschelpen genoemd. Soms wordt de doorstroming van lucht en slijm in de neus door hypertrofie van de neusschelpen geblokkeerd.
Bent u huisarts of praktijkmanger?
Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen?
In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.
Oorzaak afwijkingen van de neusschelpen
Buitensporige groeisels in de neusschelpen kunnen worden veroorzaakt door:
- infecties van het bovenste deel van de luchtwegen, zoals rinitis.
- allergieën.
- buitensporig gebruik van bepaalde geneesmiddelen, zoals neusdruppels met efedrine en oxymetazoline.
Langdurige irritatie van de neusholte als gevolg van infecties of allergieën, kan leiden tot een permanente opzwelling of hypertrofie van de slijmvliesbekleding van de neusschelpen. Hypertrofie van het feitelijke beenweefsel van de neus komt zelden voor.
Symptomen
Mensen met hypertrofie van een neusschelp hebben meestal een verstopte neus of een loopneus, of het neusslijm loopt door naar achter in de keel.
Diagnose afwijkingen van de neusschelpen
Bij onderzoek van de neus kan blijken dat een benige uitstulping van de neus is opgezwollen. De diagnose permanente opzwelling of hypertrofie van de neusschelpen wordt bevestigd wanneer de opzwelling van deze beenderen niet afneemt na toediening van geneesmiddelen voor plaatselijke verdoving. Deze geneesmiddelen hebben een vaatvernauwend effect, waardoor ze de opzwelling als gevolg van een acute ontsteking kunnen verminderen. Soms is een CT-scan nodig om de diagnose te bevestigen.
Behandeling
De zwelling van de neusschelpen en de benige uitsteeksels neemt af na behandeling met geneesmiddelen zoals neussprays met steroïden en antihistaminica.
Als een neusspray of een antihistaminicum niet voldoende helpt kan voor een operatieve behandeling gekozen worden. De operatie heet conchoplastiek. Dit gebeurt onder algehele narcose via de neusgaten. Hierbij wordt er een reepje slijmvlies verwijderd. Tegenwoordig worden dergelijke operaties met behulp van nieuwere chirurgische technieken toegepast, zoals endoscopische operaties (kijkonderzoek).
Een andere, minder ingrijpende chirurgische methode om de neusschelpen te verkleinen, is het toepassen van laser. Als er ook sprake is van een bijholteontsteking (sinusitis) kan een operatie direct gecombineerd worden met een ingreep van de neusbijholten en een neustussenschotcorrectie.
Complicaties afwijkingen van de neusschelpen
Na de operatie kan er een nabloeding ontstaan door korstvorming. Met spoelen in combinatie met een neuszalf kan dit worden voorkomen.
De vergrote neusschelpen drukken soms op de omringende wangbeenderen. Dit kan leiden tot een constante of steeds terugkerende pijn in het gebied rond de ogen (periorbitale gebied). Soms raken door deze aandoening de openingen van de neusbijholten geblokkeerd bij hun uitmonding in de neusholte. Daardoor ontstaat dan sinusitis.
Meer informatie
Informatie van de Nederlandse Vereniging voor Keel-Neus-Oorheelkunde en Heelkunde van het Hoofd-Halsgebied
www.kno.nl/neusendoscopie/