Vermoeide ogen (Asthenopie)
Asthenopie is een verzamelterm voor allerlei oogklachten die veroorzaakt en versterkt worden door ingespannen gebruik van de ogen zoals bij lezen of lang werken achter een beeldscherm.
Mensen met asthenopie spreken vaak van “vermoeide ogen”.
Dokter Appke voor uw gezondheidsvragen
Bij een langdurige keelpijn wel of niet naar de huisarts? Heeft u een bijsluiter waar u niet uitkomt? Dokter Appke is er voor u!
- Snel én deskundig antwoord op uw gezondheidsvraag
- Online beeldbellen met een huisarts
- Stuur een foto mee van uw klacht
- Uw gegevens zijn veilig en blijven vertrouwelijk
- Ook 's avonds, in het weekend én op feestdagen bereikbaar
Oorzaken
Allerlei fysieke en psychische factoren kunnen een rol spelen bij het ontstaan van asthenope klachten:
- Ongecorrigeerde of slecht gecorrigeerde brekingsafwijkingen. Bijvoorbeeld hypermetropie, astigmatisme, myopie of slecht gecentreerde brilglazen.
- Accommodatiestoornissen. Accommodatiezwakte of overmatige accommodatie.
- Convergentiestoornissen. Insufficiënte convergentie, overmatige convergentie.
- Heteroforie. Dit is een neiging tot scheelzien waarbij de ogen in rust niet recht staan (bijvoorbeeld wanneer de ogen gesloten zijn). Het recht houden van de ogen (om geen dubbelbeelden te krijgen) kost dan veel inspanning en kan tot vermoeidheidsklachten leiden.
- Oogspierverlammingen.
- Psychische factoren (spanning en andere emotionele factoren).
- Verminderde algehele gezondheidstoestand (algehele verzwakking of malaise, algehele vermoeidheid).
Verschijnselen
Asthenopie kan zich uiten in een brede waaier van klachten zoals vermoeide ogen, zware ogen, pijn in en rond de ogen, vage hoofdpijn, onprettig zien, wazig zicht en door elkaar lopen van letters. Meestal beginnen de klachten in de loop van de dag en zijn ze meer uitgesproken na een werkdag dan na een ontspannen vakantiedag. Ze treden ze vooral op na ingespannen lezen of na lang werken achter een beeldscherm. Mensen met asthenope klachten wrijven in de ogen of stoppen met lezen in een poging het oncomfortabele gevoel kwijt te raken.
Diagnose
De aard van klachten zoals hierboven beschreven en het verband met visuele inspanning, suggereren de diagnose asthenopie. Om de oorzaak ervan op te sporen kunnen de volgende onderzoeken nodig zijn:
- Refractieonderzoek om eventuele ongecorrigeerde of slecht gecorrigeerde brekingsafwijkingen op te sporen.
- Onderzoek van eventuele brilglazen (zijn de glazen goed gecentreerd?)
- Onderzoek van de oogbewegingen, convergentie en accommodatie om oogspierverlammingen, heteroforie en convergentie- en accommodatieafwijkingen op te sporen
Deze onderzoeken kunnen door een optometrist of orthoptist uitgevoerd worden. In een aantal gevallen wordt geen oorzaak gevonden voor de klachten.
Behandeling
De behandeling van asthenope klachten is afhankelijk van de oorzaak. Mogelijke behandelingen zijn:
- Correctie of aangepaste correctie van brekingsafwijkingen (hypermetropie, astigmatisme, myopie).
- Correctie van slecht gecentreerde brilglazen.
- Behandeling van accommodatiestoornissen (accommodatiezwakte of overmatige accommodatie).
- Behandeling van convergentiestoornissen: insufficiënte convergentie, overmatige convergentie.
- Behandeling van heteroforie.
- Behandeling van oogspierverlammingen.
- Psychotherapie en ontspanningsoefeningen.
Prognose
Het verloop van de klachten is afhankelijk van de oorzaak en de eventuele behandelingsmogelijkheden.