Structuur en functie van de talg- en zweetklieren
Een klier is een groep cellen in het lichaam die stoffen afscheiden in het gebied waar ze zich bevinden. Huidklieren bevinden zich in de lederhuid, dit is de diepere huidlaag onder de opperhuid. De huid bevat twee typen klieren: de zweetklier en de talgklier. Zweetklieren scheiden een waterige substantie af die zweet wordt genoemd. Talgklieren scheiden een olieachtige stof (talg) af.
Bent u huisarts of praktijkmanger?
Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen?
In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.
Structuur van de zweet- en talgklieren
De zweetklieren zijn verantwoordelijk voor het afscheiden van zweet, dat de huid bevochtigt en afkoelt. Gemiddeld hebben mensen twee tot vijf miljoen zweetklieren in hun huid, verspreid over het hele lichaam. Deze klieren worden verzorgd door sympathische zenuwvezels die de aanmaak van zweet en de hoeveelheid ervan regelen.
Eccriene zweetklieren
Er zijn twee soorten zweetklieren, de eccriene en de apocriene klieren. Eccriene klieren komen vaker voor en zitten op de handpalmen, voetzolen, hoofdhuid en in de oksels. Deze klieren maken zweet aan bij warm weer en bij stressvolle emotionele belevenissen. Eccriene zweetklieren zijn lange, gedraaide, holle buisjes die van de bovenste huidlaag (opperhuid) naar de dieper gelegen huidlaag (lederhuid) lopen. Deze klier heeft een onregelmatig gedraaid basissegment, een recht segment dat van het spiraalvormig deel naar de bovenste huidlaag (opperhuid) loopt en een eindsegment dat door de opperhuid wordt omgeven en dat uitmondt in het huidoppervlak. Het zweet in een eccriene klier wordt in het gedraaide basissegment gemaakt en is waterig of slijmachtig en dik. De gehele klier is ruimschoots voorzien van bloedvaten.
Apocriene zweetklieren
De apocriene zweetklieren worden actief tijdens de puberteit. Deze klieren scheiden zweet af onder invloed van hormonale factoren in het lichaam. Bij de apocriene zweetklieren ligt het gedeelte dat stoffen afscheidt in de diepere huidlagen (lederhuid), maar het kan tot diep in de onderhuidse vetlagen doorlopen. De kanalen van de apocriene zweetklieren liggen dichtbij en parallel aan een haarzakje. Ze monden gewoonlijk uit in dit haarzakje, boven de uitgang van het talgklierkanaal. Sommige kanaaltjes komen rechtstreeks aan het huidoppervlak uit. De klieren worden omgeven door los bindweefsel dat rijk is aan bloedvaatjes. Zweet wordt in apocriene zweetklieren op dezelfde manier aangemaakt als in eccriene klieren. Maar het zweet uit de apocriene zweetklieren bevat ook eiwitten en vetzuren, die het dikker maken en het een melkachtige of gelige kleur geven.
Talgklieren
De talgklieren scheiden talg af. Talg is een olieachtige substantie. Talgklieren zitten verspreid over de gehele huid, behalve op de handpalmen en voetzolen. Deze klieren bevinden zich veel dieper in de lederhuid en staan in verbinding met een haarzakje. De talgklieren bestaan uit afzonderlijke groepjes cellen of uit grote en complexe groepen trosvormige klieren, die uitkomen in het grote centrale kanaal.
Functie van de zweet- en talgklieren
De belangrijkste functie van zweetklieren is het verlagen van de lichaamstemperatuur. De zweetklieren scheiden een waterige substantie af (zweet) die gemakkelijk verdampt waardoor de huid afkoelt. Via zweet worden ook bepaalde lichaamszouten afgevoerd om de zoutbalans van het lichaam op peil te houden. Zweet is van zichzelf geurloos, maar door teveel zweet of slechte hygiëne kan door inwerking van bacteriën een onaangename geur ontstaan.
Het talg dat door de talgklier wordt afgescheiden bestaat uit cholesterol, eiwitten, vetzuren en smeerstoffen. Talg dient om de huid en het haar te smeren. Aangezien de afscheiding uit deze klieren dik en vettig is, vormt deze een beschermlaag op de huid en het haar tegen uitdroging en irritatie. Talg is meestal geurloos. Verstopping van de talgklieren kan puistjes en andere huidaandoeningen veroorzaken.
Meer informatie
Informatie over talg- en zweetklieren
http://www.huidarts.info/