Spierblessure

Wat is een spierblessure?

Een spierblessure kan bestaan uit een spierscheur, peesruptuur of een verrekking. Aan de hand van de (pijn)klachten is het onderscheid niet altijd eenvoudig te maken

Dokter Appke voor uw gezondheidsvragen

Bij een langdurige keelpijn wel of niet naar de huisarts? Heeft u een bijsluiter waar u niet uitkomt? Dokter Appke is er voor u!

• Snel én deskundig antwoord op uw gezondheidsvraag
• Online beeldbellen met een huisarts
• Stuur een foto mee van uw klacht
• Uw gegevens zijn veilig en blijven vertrouwelijk
• Ook 's avonds, in het weekend én op feestdagen bereikbaar

Download Dokter Appke

Spierscheuring (zweepslag)
De pijn bij een spierscheuring voelt aan als een zweepslag. Deze blessure komt vooral voor bij explosieve sporten. Een spier kan inscheuren, maar soms ook helemaal doorscheuren.

Peesruptuur
Elke spier zit aan het bot vast met een pees. Dit is stevig weefsel.

• De zwakste plek zit meestal in de overgang van spier- naar peesweefsel. Daar komen dan ook de meeste scheuringen voor.
• Aan het andere uiteinde van een pees, bij het botweefsel, kan ook een scheurtje ontstaan. Daarbij kan ook een stukje botweefsel mee afscheuren (avulsiefractuur).

Verrekking
Een minder ernstige vorm van een spier- of peesblessure is een verrekking. Dit kan plaatsvinden in de spier en de spierpeesovergang, maar ook in de pees. Bij een verrekking is de spier of pees tijdelijk te veel belast. Of de spier heeft te veel kracht uitgeoefend. Deze is daardoor uitgerekt.

Symptomen spierblessure

• Acute, hevige pijn is de voornaamste klacht bij spierblessures. Bij een spierscheuring kan dit samengaan met een branderig gevoel. Na deze reactie volgt spierzwakte en verlies van spierfunctie. 
• Spierblessures kunnen samengaan met een bloeduitstorting. 
• Er kan een zwelling ontstaan.
• De verwonde spier kan plotseling onwillekeurig samentrekken (spasmen). Dat gaat meestal samen met hevige pijn. De spier gebruiken, geeft ook hevige pijn.
• Bij sporters komen de meeste spierblessures voor in de benen. Vooral de kuitspieren, hamstrings en bovenbeenspieren zijn er gevoelig voor.

Symptomen peesrupturen

Bij verschillende peesrupturen komen nog andere, specifieke klachten voor.

Achillespees
Een ruptuur van de achillespees doet pijn. Daarbij ontstaat een zwelling bij de hiel. De voet naar beneden bewegen, lukt niet meer. Normaal lopen ook niet.

Biceps
Een ruptuur van de bicepspees veroorzaakt een scherpe pijn. Er ontstaat een bobbel in de bovenarm, boven de elleboog. De schouder en bovenarm doen pijn.

Vingerstrekkers  Een ruptuur van de pezen die de vingers strekken (strekpezen of extensoren) is vaak pijnloos, bijvoorbeeld een hamervinger. Dat geldt ook voor de pezen die helpen bij het buigen van de vingers (buigpezen of flexoren). Deze pezen kunnen een voor een scheuren en na elkaar.

Een ruptuur van de pees van de pink wordt soms niet opgemerkt. Totdat de ringvinger ook wordt aangetast. Dat gebeurt wanneer de pink met de pees van de ringvinger is verbonden. Het is mogelijk dat de vingers niet kunnen strekken of buigen (strekpeesruptuur of buigpeesruptuur). Dat hangt af van welke pees er is gescheurd.

Ook de pees die helpt bij het optillen van de duim (extensor pollicis longus) kan scheuren. Dat doet pijn en geeft een schurend gevoel (crepitus) aan de achterkant van de pols. Wie dit overkomt, kan met de handpalm plat op de tafel, de duim niet meer optillen.

Kniepezen
Snel lopen, rennen of springen doet pijn bij een verwonding van de kniepezen. Bij een complete peesruptuur geeft buigen, strekken en optillen van de knie problemen.

Oorzaken spierblessures

Spierblessures ontstaan meestal door een combinatie van interne en externe factoren. Externe factoren zijn omgevingsfactoren. Zoals ondergrond, weersomstandigheden, training en sportuitrusting.

Mogelijke interne risicofactoren zijn zwakke spieren en pezen. Deze zijn niet goed in staat om krachten op te vangen. Daardoor spierblessures kunnen eerder optreden. Verschillende oorzaken zijn:

• Eerdere spierblessures.
• Aanhoudende overbelasting.
• Een te hoog lichaamsgewicht.

 

Training
Een spierblessure doet zich meestal voor bij zeer intensieve lichamelijke activiteiten. Risicofactoren zijn:

• Rekken, draaien, trekken of zware voorwerpen tillen zonder goede opwarming vooraf.
• Sporten als rugby, hockey en voetbal.
• Explosieve activiteiten, zoals sprinten.
• Ongevallen en onverwachte bewegingen.
• Opgebouwde spanning, wanneer een gewricht langere tijd dezelfde beweging herhaalt.
• Het (moeten) leveren van grote krachten.

 

Een andere belangrijke oorzaak ligt bij toernooien. Zeker wanneer deze een langere tijd duren, enkele uren tot de hele dag. Dan moeten vaak verschillende wedstrijden verspreid over de dag worden gespeeld. Door de langere rusttijd tussendoor, ebt het effect van de warming-up steeds verder weg. Vaak wordt de warming-up voor een volgende wedstrijd dikwijls overgeslagen.
Daardoor neemt de kans op een spierblessure toe.

Sportuitrusting
De sportuitrusting heeft meestal weinig invloed op het ontstaan van spierblessures. Maar het kan wel het lichaam beschermen tegen verwondingen. Bijvoorbeeld een scheenbeschermer. Als bescherming tekortschiet, kan een spierblessure het gevolg zijn.

Omgeving
Een oneffen ondergrond kan een misstap veroorzaken. Dat kan leiden tot een spierblessure. Ook allerlei voorwerpen uit de omgeving kunnen een trauma veroorzaken. Met een spierblessure als gevolg. Bijvoorbeeld een scherpe rand van een voorwerp.

Zelfzorg bij een spierblessure

Direct handelen helpt de herstelperiode zo kort mogelijk te houden.

Doortrainen of rust nemen?
Doortrainen is vaak niet mogelijk. Als het wel kan, is het niet verstandig. Het best is het geblesseerde lichaamsdeel twee tot drie dagen niet te belasten. Hierna kan het weer belast worden. Maar trainen is nog niet mogelijk.

Alternatieve training
Na twee tot drie rustdagen kan de spier vaak weer voorzichtig worden belast. Let wel op dat er geen pijn optreedt. Als er geen pijn meer is, kan er gestart worden met oefeningen. Er zijn alternatieve trainingsvormen mogelijk, zoals fietsen, zwemmen of cardiofitness. Let ook hier op dat pijn niet optreedt.

Het ontstaan van spierblessures is mede afhankelijk van een eerdere blessure. De training te snel hervatten, kan dus leiden tot een nieuwe (dezelfde) blessure. Volledig herstel duurt 6 tot 8 weken. Pas daarna is weer volledige belasting mogelijk. Voel bij het herstel goed aan hoe ver u kunt gaan. Er mag namelijk niet te veel pijn optreden.

Rekoefening bij spierblessure
Het doel is de spier op de goede lengte te laten herstellen. Ga tijdens deze oefening niet ‘door de pijn’ heen. Enige pijn mag en kan wel optreden. Voorzichtigheid is dus geboden.

• Span de aangedane spier licht aan. Dat duurt 6 tot 8 seconden. Dat mag geen pijn doen. Neem daarna 3 seconden rust.
• Rek de spier vervolgens 6 tot 8 seconden op. Rekken mag tot de pijngrens, maar niet er doorheen.
• Deze oefening kan driemaal worden herhaald. Houd daartussen steeds enkele minuten rust. 
• Per dag kan deze gehele oefening tweemaal worden gedaan.

Voor het genezingsproces zijn oefeningen erg belangrijk. Het advies is een fysiotherapeut te raadplegen om de oefening goed aan te leren.

Koelen
Koelen heeft alleen een pijnstillend effect bij een spierblessure. 

 

• Masseer de pijnlijke plek met een ijsblokje, of houd een coldpack er tegenaan.
• Doe dit maximaal 10 minuten per keer.
• Leg een doek tussen het coldpack en de huid om te voorkomen dat de huid bevriest. 
  
  

Het effect van koelen op het genezingsproces is nog steeds niet bewezen. Sommige wetenschappers menen zelfs dat koelen het genezingsproces vertraagt.

Behalve koelen kan een drukverband worden aangelegd. Daarnaast kan het aangedane lichaamsdeel hoog worden gelegd.

 

Professionele behandeling spierblessure

De blessure kan veel pijn geven. Als de arm of het been niet belast kan worden, kan een pees of spier gescheurd zijn. Raadpleeg een deskundige bij twijfel over de aard van de blessure.

Dat is ook verstandig wanneer eigen maatregelen na enige tijd nog geen verbetering geven. Bezoek dan de huisarts, een sportmedisch adviescentrum (SMA) of een (sport)fysiotherapeut.

Spierblessures voorkomen

De volgende tips kunnen de kans op een spierblessure verminderen.  Training

• Begin altijd met een goede warming-up
  • Beweeg 5 tot 10 minuten op een rustige intensiteit waar je wel warm van wordt.
  • Doe daarna verschillende oefeningen om de spieren los te maken. Draai bijvoorbeeld met de voet rondjes of andere figuren in de lucht. Of draai met de hak rondjes terwijl de tenen op de grond blijven staan. 
  • Doe deze oefeningen ongeveer 15 seconden per keer en herhaal dit twee- tot driemaal. Draai rustige, gecontroleerde figuren. 
  • Herhaal hierna de oefeningen kort op een hogere tot maximale intensiteit.
  • Besteed daarna aandacht aan loopscholing. Voer een aantal versnellingsloopjes uit. Voer de snelheid naar het einde toe steeds meer op.
  • Tijdens sporttoernooien is het verstandig voor elke wedstrijd een korte warming-up te doen. Het lichaam begint dan warm aan de nieuwe wedstrijd.

• Zorg voor een goede trainingsopbouw.
  Voer de intensiteit en de omvang van de trainingen geleidelijk op. Bouw de training dus zeer langzaam op tot het oude niveau. Dat is vooral belangrijk na een blessure of ziekte.
  
  
  
• Beëindig de training altijd met een cooling-down.
  Deze kan bestaan uit enkele minuten rustig bewegen en het uitvoeren van de bovenstaande oefeningen.

Deze preventietips kun je elke training uitvoeren. Daarnaast worden algemene spierversterkende oefeningen aangeraden voor sporters. Sterkere spieren zijn beter in staat om grote weerstanden op te vangen. Dat vermindert de kans op een spierblessure.

Sportuitrusting

• Draag sportschoenen:
  • die goed passen.
  • met een schokdempende en stevige zool.
  • met een stevige hielsteun.
  • met een hoge soepele hielrand.
  • met een zool waarmee het makkelijker wordt om op de gebruikte ondergrond te draaien.
    
    
    
• Heb je (lichte) voetafwijkingen, bijvoorbeeld knikplatvoeten? Hou daar dan rekening mee bij de aanschaf van nieuwe sportschoenen. Een goede sportspeciaalzaak kan aangeven wat de juiste sportschoenen zijn.
  
  
  
• Soms is het noodzakelijk om bij voetafwijkingen of een beenlengteverschil een speciale aanpassing in of onder de sportschoen te laten maken. Het best kan een orthopedisch schoenmaker dit doen.
  
  
  
• De overige kleding moet het lichaam goed beschermen tegen invloeden van buiten. Dat helpt om spierblessures zo veel mogelijk te voorkomen.

Omgeving

• Train zoveel mogelijk op een zachte, maar wel effen ondergrond (bos, gras).
  
  
• Als je geen lichamelijke klachten hebt, varieer de ondergrond dan zoveel mogelijk tijdens de training. Deze variatie zorgt ervoor dat spieren en pezen zich goed ontwikkelen en zich beter kunnen aanpassen aan de omstandigheden.
  
  
• Vermijd glibberige ondergronden.

Lichaamsgewicht
Sporters met een (te) hoog lichaamsgewicht, lopen meer kans op blessures. Bij overgewicht helpt afvallen mee om overbelasting te voorkomen.

Meer informatie

Algemene informatie over sporten en gezondheid
www.sportzorg.nl

Informatie over het voorkomen van blessures
www.voorkomblessures.nl