Rectovaginale fistel

Een fistel is een abnormale verbinding tussen twee holle organen of tussen één orgaan en de buitenkant van het lichaam. Een rectovaginale fistel is een fistel die ontstaat tussen vagina en de endeldarm (rectum).

Dokter Appke voor uw gezondheidsvragen

Bij een langdurige keelpijn wel of niet naar de huisarts? Heeft u een bijsluiter waar u niet uitkomt? Dokter Appke is er voor u!

• Snel én deskundig antwoord op uw gezondheidsvraag
• Online beeldbellen met een huisarts
• Stuur een foto mee van uw klacht
• Uw gegevens zijn veilig en blijven vertrouwelijk
• Ook 's avonds, in het weekend én op feestdagen bereikbaar

Download Dokter Appke

Oorzaken

Een rectovaginale fistel kan zijn veroorzaakt door:

 

• Letsel, zoals tijdens een operatieve ingreep.
• Een infectie.
• Een chronische darmontsteking (bijvoorbeeld de ziekte van Crohn)
• Een abces.
• Kanker.
• Bestraling.
• Een langdurige bevalling.
• Verkeerd gehechte inscheuringen in de vagina door een bevalling.
• Infectie van de hechtingen in de vagina.

Symptomen

Bij patiëntes met een rectovaginale fistel kunnen ontlasting, lucht of gas via de vagina vrijkomen. Sommige patiëntes hebben pijn of een onaangenaam gevoel in de onderbuik. De patiënte kan ook last hebben van terugkerende urineweginfecties. Als een fistel geïnfecteerd of afgesloten raakt, kan zich een abces (een met pus gevulde holte) vormen. In zulke gevallen ontstaat pijn, koorts en is de buik plaatselijk drukgevoeligheid.

Diagnose

De klachten en een lichamelijk onderzoek van de patiënte zijn noodzakelijk voor het vaststellen van een rectovaginale fistel. Bepaalde onderzoeken kunnen noodzakelijk zijn, zoals:

 

• Een bariumklysma (een onderzoek waarbij röntgenopnamen worden gemaakt nadat een contrastmiddel via de endeldarm in het onderste deel van het darmkanaal is ingebracht).
• Een colonoscopie (waarbij de dikke darm van binnenuit wordt bekeken).
• Een colposcopie

Een specifiek type röntgenonderzoek, fistulografie genaamd, is zinvol om het verloop van de fistel te achterhalen. Als de fistel nog steeds niet kan worden vastgesteld, krijgt de patiënte een klysma met de kleurstof methyleenblauw en wordt in de vagina een tampon ingebracht. Kleuring van de tampon bevestigt de diagnose.

Echografie of MRI kan in sommige gevallen noodzakelijk zijn om een rectovaginale fistel te kunnen vaststellen

Behandeling

Een rectovaginale fistel moet operatief worden hersteld. Er zijn meerdere manieren om te opereren:

• Via de vagina: Dit kan door de fistel te sluiten of met de zogenaamde Martiusplastiek. Hierbij wordt een gedeelte van de schaamlip gebruikt als laagje om de fistel te sluiten.
• Via het perineum (huid tussen anus en vagina): het fistelkanaal kan worden afgebonden met een stukje wand van de darm of de fistel wordt verder geopend en dan weer gehecht.
• Via de anus: via een operatie wordt een soort luikje gemaakt van een stukje darmwand en wordt de fistelingang gesloten.

Prognose

Bij sommige patiëntes met een fistel kunnen zich ernstige complicaties voordoen. Via het fistelkanaal kan ontlasting vanuit de darm in de vagina komen. Er doen zich extra ernstige problemen voor wanneer een fistel geïnfecteerd of afgesloten raakt, of wanneer zich een abces (een met pus gevulde holte) vormt. Een onbehandelde fistel met als gevolg verlies van ontlasting via de vagina kan voor de vrouw tot ernstige sociale problemen leiden.

Meer informatie

Richtlijn oncologische zorg fistels
www.oncoline.nl/

DeBeche-Adams, T.H., & Bohl, J.L., Rectovaginal Fistulas, Clin Colon Rectal Surg. Jun 2010; 23(2): 99–103.

Padubidri, V.G. & Daftary, S.N. (2000), Malformations of the Female Generative Organs, 12th edn, Shaw’s Textbook of Gynaecology, Churchill, Livingstone, London.

Padubidri, V.G. & Daftary, S.N. (2000), Injuries of the Female Genital tract, 12th edn, Shaw’s Textbook of Gynaecology, Churchill, Livingstone