Hordeolum
Een hordeolum is een acute ontsteking van één van de kliertjes in het ooglid. Dit veroorzaakt een klein puistje op het ooglid. Zit zo'n puistje aan de buitenzijde van het ooglid, wordt gesproken van een uitwendig hordoleum (hordoleum externum). In de volksmond wordt dit een 'strontje' genoemd. Zo’n pijnlijke zwelling kan zich ook aan de binnenkant van het ooglid bevinden. Het wordt dan een inwendig hordeolum (hordeolum internum) genoemd.
Bent u huisarts of praktijkmanger?
Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen?
In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.
Oorzaak
In meer dan 90 procent van de gevallen is de bacterie Stafylococcus aureus verantwoordelijk voor de ontsteking van de kliertjes van het ooglid. Deze bacterie is ook de boosdoener bij steenpuisten. Vandaar dat mensen met steenpuisten vaker last hebben van een hordeolum. Verstopte kliertjes vergroten de kans op een ontsteking.
Bij een uitwendig hordoleum zijn de voorste oogkliertjes (talgkliertjes van de haarwortels, kliertjes van Moll en Zeiss) ontstoken. Bij een inwendig hordoleum zijn de achterste oogkliertjes (klieren van Meiboom) ontstoken.
Symptomen
Bij een uitwendig hordeolum zit aan de buitenrand van het ooglid een puistje. Naarmate de ontsteking ‘rijper’ wordt, vormt zich een blaasje met pus, ook wel abces genoemd. Een etterkopje vormt zich spontaan aan de ooglidrand, of soms aan de binnenkant (slijmvlies) of buitenkant (huid) van het ooglid. Een uitwendig hordeolum (strontje) is pijnlijk.
Bij een inwendig hordeolum ontstaat een pijnlijke zwelling binnenin het ooglid. In het begin wordt het ooglid rood, dik en soms zeer pijnlijk. Naarmate de ontsteking rijper wordt, beperkt de zwelling van het ooglid zich meer tot één punt en ontstaat er een etterkopje.
Het gevormde abcesje kan spontaan openbreken. Er komt een etterige afscheiding vrij, waardoor de oogleden aan elkaar kunnen plakken. De afwijking geneest dan in een aantal weken.
Diagnose
De diagnose hordeolum hoeft niet door een arts gesteld te worden. Vaak ziet de patiënt zelf al wat er aan de hand is. Maar als de ontsteking lange tijd blijft bestaan of als het oog erg pijnlijk is, dan kan een bezoek aan de arts zinvol zijn.
Behandeling
Meestal is geen hulp van een arts nodig bij de behandeling. Er is een aantal manieren waarop de rijping en daarna de genezing van het hordeolum bevorderd kan worden. Dat zijn:
- Leg enkele malen per dag gedurende ongeveer 10 minuten warme kompressen op het aangedane oog. Dit bevordert de 'rijping' van de ontsteking. Kompressen maakt u door een schone doek of watten in warm water te drenken.
- Vermijd het gebruik van cosmetica zoveel mogelijk.
- Als het abcesje doorbreekt, kan de pus met warm water weggespoeld worden. Reinig daarna het oog regelmatig met watjes die in uitgekookt en afgekoeld water zijn gedrenkt (zorg dat u schone handen hebt!). Over het algemeen is het ooglid dan na een paar dagen genezen. Raak de oogleden zo min mogelijk met de handen aan.
Als de ontsteking langer dan 2 dagen blijft bestaan en veel klachten geeft, kan de arts een sneetje zetten in de zwelling, mits het abcesje ‘rijp’ is. Om zichtbare littekens te vermijden, maakt de arts het sneetje bij voorkeur aan de binnenkant van het ooglid of in het reeds gevormde etterkopje. De meeste mensen ervaren de insnijding als een opluchting, omdat de pijn meestal meteen afneemt.
De arts schrijft eventueel een antibioticakuur voor, als oogdruppels of oogzalf. In geval van koorts of als de klieren voor de oren gezwollen zijn, zijn soms antibioticatabletten nodig om uitbreiding van de infectie te voorkomen.