Hartkloppingen

Wat zijn hartkloppingen?
Het hart klopt met een vaste regelmaat. Normaal voel je dit niet tijdens gewone, rustige dagelijkse bezigheden. Bij hartkloppingen (ofwel palpitaties) voelen mensen hun eigen hart kloppen. Mensen hebben dan het onaangename gevoel dat het hart ‘in de keel’, hals of op de borst klopt. Ze voelen de hartslag heel hard, of ze voelen dat de hartslag versneld of onregelmatig is. Soms voelen ze een overslag.

In de meeste gevallen zijn hartkloppingen onschuldig, maar ze kunnen wel hinderlijk zijn. Soms zijn hartkloppingen een uiting van een onderliggende ziekte of hartprobleem. Hartkloppingen kunnen op alle leeftijden voorkomen.
Symptomen hartkloppingen
De volgende symptomen kunnen optreden bij hartkloppingen:
In rust slaat het hart tussen de 60 en 80 keer per minuut. Bij hartkloppingen gaat het hart sneller of onregelmatig kloppen.
Een gejaagd of angstig gevoel.
Duizeligheid, moeheid, kortademigheid of pijn op de borst.
Hartkloppingen ontstaan vaak plotseling en verdwijnen meestal binnen enkele minuten of uren.
Hartkloppingen kunnen zelden, maar ook meerdere keren per dag voorkomen.
Hartkloppingen kunnen worden gevoeld in de borstkas, de keel of de hals.

Bent u huisarts of praktijkmanger?

Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen? 

In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.

Download het whitepaper

Oorzaken hartkloppingen

De oorzaak van hartkloppingen is niet altijd bekend. Ze zijn vaak volkomen onschuldig. De meest voorkomende oorzaken:

• Stress, een schrikreactie of emoties zoals angst of boosheid.
• Hyperventilatie.
• Hevige lichamelijke inspanning.
• Koorts.
• Uitdroging.
• De bijwerking van bepaalde medicijnen, zoals medicijnen voor een trage schildklierwerking of astma.
• Het overmatig gebruik van middelen als cafeïne (in koffie, thee en bepaalde limonades), alcohol, nicotine (roken) en dieetpillen.
• Ziektes zoals longembolie, bloedarmoede en een te snel werkende schildklier.
• Ziektes van het hart, zoals hartritmestoornissen, hartfalen of zuurstoftekort van de hartspier.

Wanneer een arts raadplegen?

Het is raadzaam om contact op te nemen met een arts wanneer je hartkloppingen hebt en:

• de klachten langer dan enkele uren aanhouden.
• de klachten steeds terugkomen.
• je je daarbij onwel voelt.
• je daarbij kortademig bent.
• je daarbij pijn op de borst hebt.
• ongewoon hevig zweet.
• vocht vasthoudt in de voeten.
• duizelig bent.
• flauwvalt.
• deze optreden zonder dat je je hebt ingespannen. 
• je angstig of bezorgd bent.
• koorts hebt.

Diagnose hartkloppingen

De diagnose hartkloppingen wordt meestal gesteld op basis van het verhaal van de patiënt. Het onderzoek bestaat verder uit:

• Opnemen van de polsslag en temperatuur.
• Controleren van de snelheid van de ademhaling.
• Meten van de bloeddruk.
• Eventueel een hartfilmpje (ECG) om de toestand van het hart te bepalen. 
• Eventueel bloedonderzoek.

De onderzoeken die de arts verder doet, hangen af van:

• De leeftijd van de patiënt.
• De leefstijl van de patiënt (zoals roken en alcoholgebruik).
• Het lichaamsgewicht van de patiënt.
• Andere symptomen die iemand naast de hartkloppingen heeft.

Behandeling hartkloppingen

Als er een onderliggende ziekte is, moet deze behandeld worden. Soms zijn geneesmiddelen nodig die het hartritme beïnvloeden. In sommige gevallen helpen kalmerende medicijnen.

Zelfzorg bij hartkloppingen

Vaak kan iemand niet veel doen aan hartkloppingen. Als je snel bezorgd raakt en regelmatig hartkloppingen voelt, kun je het beste proberen niet in paniek te raken en je juist te ontspannen.

• Stop even met waar je mee bezig bent en haal een paar keer diep adem. Of sta even op en maak een korte wandeling. 
• Soms helpt het om minder cafeïne houdende dranken of alcohol te drinken.

Een aanval van een te snelle hartslag kan soms door zogenaamde vagale manoeuvres worden gestopt. Dit zijn technieken die de vagale zenuw prikkelen. Deze zenuw vertraagt het hartritme. Voorbeelden van vagale manoeuvres:

• Het ‘masseren’ van het gebied rond de halsslagader.
• Het drinken van ijswater.
• De adem inhouden en tegelijkertijd persen.

Als een arts vindt dat je deze techniek moet gebruiken dan kan de arts je deze techniek aanleren als de arts, zodat je zelf een aanval kunt doorbreken.

Meer informatie

Algemene informatie over hartkloppingen
www.hartstichting.nl/hart_en_vaten/hartziekten/ritmestoornissen/

(Engelstalige) informatie van MedlinePlus (USA)
www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003081.htm

Informatie van Thuisarts
www.thuisarts.nl/hartkloppingen/ik-heb-last-van-hartkloppingen