Darmperforatie

Een darmperforatie is een scheur in de wand van de darm. Dit kan zowel voorkomen bij de dunne darm als de dikke darm. Door een darmperforatie komt er darminhoud in de buikholte terecht. In de darm zitten veel bacteriën en deze veroorzaken een buikvliesontsteking. Dat is een ernstige aandoening met een hoog sterftecijfer.

In sommige gevallen dekt het omentum de perforatie af (gedekte perforatie). Dan zijn de symptomen minder duidelijk.

Een darmperforatie kan op alle leeftijden voorkomen, maar wordt meer gezien bij oudere mensen.

Bent u huisarts of praktijkmanger?

Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen? 

In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.

Download het whitepaper

Oorzaken

Een darmperforatie kan op verschillende manieren ontstaan. Bijvoorbeeld door:

• een acute ontsteking, zoals een blindedarmontsteking of een ontsteking aan een uitstulping van de dikke darm (diverticulitis).
• een chronische darmontsteking, zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa.
• vaataandoeningen van de darm, waardoor een gedeelte van de darmwand afsterft.
• een complicatie van een medische ingreep, zoals een (kijk)operatie in de buik, een behandeling tijdens een coloscopie (zoals het verwijderen van poliepen), of bestraling van de buik of bekken.
• een verwonding, zoals een messteek of bij een (auto)ongeluk.
• ingeslikte scherpe voorwerpen, zoals een tandenstoker.

Symptomen

Een darmperforatie gaat gepaard met hevige buikpijn. Die verergert bij de kleinste bewegingen of aanraking van de buik. Vaak gaat dit samen met braken en soms (bloederige) diarree. Het kan ook zijn dat iemand geen ontlasting of winden meer produceert.

Vaak ziet iemand er bleek en ziek uit. Ook kan er sprake zijn van koorts. Wanneer bacteriën in de bloedbaan terechtkomen, kan een bloedvergiftiging (sepsis) optreden. De symptomen daarvan zijn:

• lage bloeddruk.
• snelle pols.
• koude, blauwige handen en voeten.
• een verlaagd bewustzijn.

Diagnose

Bij een buikonderzoek zijn er geen darmgeluiden. Er is sprake van druk- en loslaatpijn bij het betasten van de buik. Ook kan de buik plankhard aanvoelen. Bloedonderzoek kan tekenen van een infectie laten zien. Op een röntgenfoto of een CT-scan kunnen soms afwijkingen zichtbaar zijn, die kunnen wijzen op een perforatie. Maar dat is lang niet altijd het geval.

Vaak is een proeflaparotomie noodzakelijk. Daarbij onderzoekt een chirurg de buik tijdens een operatie. Dit kan tegenwoordig met een kijkoperatie. Afhankelijk van de bevindingen kan dan meteen behandeld worden. Het is ook mogelijk dat de chirurg alsnog kiest voor een open operatie.

Behandeling

Een darmperforatie is een acute situatie die snel behandeld moet worden. De maagsappen worden afgevoerd via een slang die in de maag wordt gebracht. Dan wordt gestart met antibiotica en vocht via een infuus. Daarna kan de operatie beginnen. Dit kan met een kijkoperatie of met een open operatie.

Soms is het voldoende om de perforatie te overhechten. Maar meestal is het nodig om een gedeelte van de darm te verwijderen. De gezonde stukken darm worden daarna aan elkaar gehecht. Vaak wordt dan een tijdelijk stoma aangelegd om de nieuwe verbinding (naad) rust te geven. Ook wordt de buikholte gespoeld om darminhoud te verwijderen.

Complicaties

De belangrijkste complicatie van een darmperforatie en buikvliesontsteking is een sepsis (bloedvergiftiging).

Meer informatie

Informatie van het Sint Annaziekenhuis Geldrop
www.ic-anna.nl/wat-wordt-hier-behandeld/darmperforatie/

Informatie van de vakgroep Chirurgie van het Waterlandziekenhuis Purmerend
www.heelmeester.nl/ingrepen/ingrepen%20in%20beeld.htm

Engelstalige informatie
http://emedicine.medscape.com/article/195537-overview#a0103