Bijen-, wespen- en hommelsteek

Ongewenste gasten in de slaapkamer. Plaaggeesten van een picknick. Bijen, wespen en hommels, zij kunnen voor onaangename momenten zorgen. Bij bijen, wespen en hommels zijn het de vrouwtjes die kunnen steken, aangezien hun angel de vorm heeft van een omgevormde legboor.

Dokter Appke voor uw gezondheidsvragen

Bij een langdurige keelpijn wel of niet naar de huisarts? Heeft u een bijsluiter waar u niet uitkomt? Dokter Appke is er voor u!

• Snel én deskundig antwoord op uw gezondheidsvraag
• Online beeldbellen met een huisarts
• Stuur een foto mee van uw klacht
• Uw gegevens zijn veilig en blijven vertrouwelijk
• Ook 's avonds, in het weekend én op feestdagen bereikbaar

Download Dokter Appke

Oorzaken

Bijen, wespen en hommels steken meestal uit zelfverdediging, een enkele keer om zich te voeden met menselijk bloed. Tijdens de steek brengen ze een giftige stof in de huid.
Bijen en hommels hebben een angel met weerhaakjes. Wanneer een bij of hommel steekt scheurt de angel met het gifblaasje los van het lijf. Bijen en hommels kunnen dan ook niet meer dan één maal steken en gaan na de steek dood.
Wespen hebben een angel zonder weerhaken waardoor de wesp tot wel 10 maal kan steken.
Het gif van deze insekten bevat lokstoffen waardoor andere wespen, bijen en hommels, die in de buurt zijn, aangetrokken kunnen worden.

Verschijnselen

Afhankelijk van iemands gevoeligheid en het aantal steken (dat de hoeveelheid gif bepaalt) vindt een reactie plaats. Bij kinderen is die vaak iets heftiger dan bij volwassenen.
Meestal ontstaat slechts een plaatselijke reactie in de vorm van een rode, jeukende, soms pijnlijke bult, die na enkele uren of dagen weer verdwijnt. Soms echter veroorzaakt het gif een forse reactie in de directe omgeving. Dan ontstaat een uitgebreide rode zwelling die warm aanvoelt en pijnlijk is. Binnen enkele uren wordt alles rond de steekplaats rood, gezwollen en pijnlijk. Het duurt meestal meerdere dagen voordat die klachten verdwenen zijn. Uitermate vervelend maar gelukkig niet gevaarlijk.
Alleen bij een overgevoeligheid (allergie) voor bijengif of wanneer zeer veel insecten tegelijk gestoken hebben kan de gezondheid in gevaar komen. De reden daarvoor is dat de reactie op het gif niet beperkt blijft tot de steekplaats zelf of de directe omgeving maar het hele lichaam reageert. Een dergelijk allergische reactie kan zich uiten in:

• een algemene huidreactie waarbij de huid op vele plaatsen rood wordt, hevig jeukt en zwelt.
• een reactie van de luchtwegen: hierdoor ontstaat een piepende ademhaling.
• een reactie van de darmen met braken en hevige diarree.
• In het ergste geval kan de bloeddruk sterk dalen en een verminderd bewustzijn optreden. Dit gebeurt meestal binnen 20 minuten na de steek.

 

Behandeling

Een achtergebleven angel kan met de nagel of een pincet eruit geschraapt worden. Als het gifzakje er nog aan zit knijp er dan niet in anders komt er nog meer gif in de huid. Het nut van uitzuigen is nooit aangetoond.
Tegen jeuk helpt koelen met ijs op de gestoken plaats (ijs niet direct op de huid maar bijv. gewikkeld in een doekje). Ook menthol kan de jeuk verlichten. Als de reactie in een arm of been zeer uitgebreid is kan de arm of het been het best enige tijd hoog gelegd en gekoeld worden.

Wanneer moet er contact opgenomen worden met een arts?

• Bij een steek in de mond, de tong of de keel;
• Bij een allergie voor bijen, wespen of hommels of bij een forse reactie op een eerdere insektensteek.
• Als zeer kort na een steek algemene verschijnselen optreden (overal rode gezwollen plekken, benauwdheid, diarree, flauwvallen).

 

Zelfzorg

 

• Enkele tips om een ontmoeting met deze insekten te voorkomen.
• Dek zoete etenswaren af.
• Eet niet op een plek waar bijen of wespen graag zijn, zoals in de buurt van bloemen of voedselafval.
• Loop niet op blote voeten in het gras, vooral oppassen met klaver.
• Sla niet naar de insekten, van wilde bewegingen worden ze agressief waardoor ze juist gaan steken.
• Drink niet uit een flesje of blikje, geef kinderen een rietje.
• Draag beschermende kleding met lange mouwen, lange broek of sla een kleed om de benen.
• Gebruik geen geparfumeerde artikelen. Smeer zo nodig met een middel als autan of citronellaolie, bij de drogist of apotheek verkrijgbaar.

 

Meer informatie

Informatie van de Nederlandse HuisartsenGenootschap
http://nhg.artsennet.nl/


informatie van huidartsen
http://www.huidarts.com
http://www.huidinfo.nl/