Alvleeskliercyste (pancreascyste)
Een cyste is een abnormale holte in het lichaam. Een dergelijke holte is van binnen bedekt met een vlies en kan gevuld zijn met gas, vocht of halfvloeibaar materiaal. Een alvleeskliercyste ontstaat in de alvleesklier (pancreas) . Soms is er sprake van meerdere cysten.
Bent u huisarts of praktijkmanger?
Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen?
In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.
Typen alvleeskliercysten
Er zijn verschillende soorten alvleeskliercysten:
- aangeboren alvleeskliercysten
- verworven alvleeskliercysten
- kwaadaardige alvleeskliercysten
Aangeboren alvleeskliercysten zijn het gevolg van een verstoring in de ontwikkeling van de ongeboren vrucht.
Tot de verworven alvleeskliercysten behoren pseudocysten, retentiecysten en parasitaire cysten. Pseudocysten treden op als complicatie bij een acute of chronische alvleesklierontsteking. Retentiecysten zijn het gevolg van een alvleesklierontsteking of alvleesklierkanker. Parasitaire cysten worden veroorzaakt door parasieten, zoals een lintworm.
Sommige kwaadaardige gezwellen van de alvleesklier beginnen in de vorm van een cyste.
Verschijnselen
Kleine cysten in de alvleesklier veroorzaken zelden verschijnselen en worden meestal alleen bij toeval ontdekt.
De symptomen van grotere cysten zijn hoofdzakelijk het gevolg van de druk die de cyste uitoefent op de aangrenzende weefsels. De symptomen zijn onder andere buikpijn en een vol gevoel. Soms treedt geelzucht op (gele verkleuring van huid en oogwit). Alvleeskliercysten kunnen de functie van de alvleesklier aantasten. Dit kan leiden tot suikerziekte en steatorroe (vetdiarree).
Diagnose
De meeste alvleeskliercysten worden ontdekt op een CT-scan of een echografie. Door middel van endoscopische echografie kunnen er gedetailleerde beelden van de cyste(n) worden gemaakt. Ook kunnen dan meteen stukjes weefsel worden afgenomen (biopten) voor microscopisch onderzoek.
Behandeling
Bij kleine, niet-kwaadaardige cysten die geen klachten geven, is periodieke controle voldoende. Grotere cysten die wel klachten geven, moeten operatief worden verwijderd. Dit geldt ook voor kwaadaardige alvleeskliercysten. Bij sommige grote, hardnekkige pseudocysten in de alvleesklier kan een alvleesklierdrainage worden uitgevoerd . Dit kan via een naald door de huid of tijdens een ERCP.
Complicaties
Een alvleeskliercyste kan geïnfecteerd raken met een alvleesklierontsteking als gevolg. Ook kan er een scheur in de wand van de cyste ontstaan. Er kan ook een bloeding in de cyste optreden.
Meer informatie
Website van de Alvleeskliervereniging (AVKV)
http://www.alvleeskliervereniging.nl/ik_ben_patient.aspx
Bounds, B.C. and Brugge, W.R. (2001), “EUS Diagnosis of Cystic Lesions of the Pancreas”, International Journal of Gastrointestinal Cancer, vol.30, no.1-2, pp.27-31.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Retrieve&db=PubMed&list_uids=12489578&dopt=Abstract
Clark, M.L. and Kumar, P.J. (1999), Liver, Biliary Tract and Pancreatic Diseases, in: Kumar, P. and Clark, M. (eds), Clinical Medicine, 4th edition, Harcourt Publishers, London.
Goldschmiedt, M. and Gutta, K. (1997), Other Tumours and Diseases of the Pancreas, in: Feldman, M, Scharschmidt, B. F and Sleisenger, M. H, (eds), Sleisenger & Fordtran’s Gastrointestinal and Liver Disease Pathophysiology, Diagnosis, Management, 6th ed, W. B. Saunders, Philadelphia.