Gasgangreen (Koudvuur)

Gasgangreen of koudvuur is een infectie van de spieren door de bacterie Clostridium perfringens. Deze bacteriën vormen toxinen of gifstoffen die spieren en andere levende weefsels beschadigen. Deze infectie verspreidt zich snel en kan omvangrijke schade veroorzaken als hij niet direct wordt behandeld. De aandoening kwam tijdens de Eerste Wereldoorlog veel voor. Dit werd veroorzaakt door ernstige verwondingen in combinatie met besmetting via de bodem en omdat medische hulp niet snel beschikbaar was.

Bent u huisarts of praktijkmanger?

Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen? 

In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.

Download het whitepaper

Oorzaak

Gasgangreen wordt veroorzaakt door een bacterie uit de groep Clostridium. Wanneer er weinig zuurstof in de omgeving is, vormen deze bacteriën toxinen (gifstoffen) die de weefsels beschadigen.

Gasgangreen doet zich meestal voor op de plaats van een wond of beschadiging. Hoewel de infectie vroeger meestal voorkwam tijdens oorlogen, kan hij zich ook in andere situaties voordoen. De infectie kan iedereen treffen als wonden niet goed wordt verzorgd en als een groot aantal bacteriën de wond infecteert.

Bij mensen met diabetes en patiënten bij wie het afweerstelsel onvoldoende werkt, is het risico op gasgangreen groter.

Verschijnselen

De verschijnselen beginnen binnen enkele uren na de infectie en zijn bijna altijd ernstig. Het eerste verschijnsel is hevige pijn op de plaats van de verwonding. Deze neemt geleidelijk toe en wordt binnen enkele uren ondraaglijk. Na enige tijd wordt rond de wond een zwelling of blaar zichtbaar, die soms blauw is gekleurd en pus afscheidt. Deze blaren kunnen samensmelten, zodat grote blaren ontstaan. Naarmate de ziekte langer duurt, begint de huid rond de wond uit te rekken en wordt een bruine verkleuring rond de wond zichtbaar. Onder de wond komt gas vrij dat zich onder de huid ophoopt. Vaak ruikt de wond zoetig. Voorbeelden van andere symptomen die ontstaan naarmate de ziekte voortschrijdt, zijn koorts, zweten, toegenomen hartslag en daling van het bewustzijn.

De behandeling dient onmiddellijk te worden begonnen, omdat gasgangreen zich snel uitbreidt en levensbedreigend is.

Diagnose

Meestal wordt de diagnose gesteld door de wond en de patiënt te onderzoeken. De diagnose wordt bevestigd door monsters van het pus te nemen en die te kweken. Ander diagnostisch onderzoek zoals röntgenfoto's, CT-scan en MRI zijn soms nodig om de aanwezigheid van gasbellen onder de huid op te sporen en te bepalen hoe groot het aangedane gebied is.

Behandeling

Om verdere complicaties te voorkomen dient de ziekte direct te worden behandeld. De beste behandeling bestaat uit de chirurgische verwijdering van het aangetaste spierweefsel en de aangetaste weefsels, voordat de infectie zich naar andere, aangrenzende organen verspreidt. Als de infectie zich al naar de hele arm of het hele been heeft uitgebreid, is het raadzaam de arm of het been te amputeren om het leven van de patiënt te redden.

Omdat de bacteriën die deze ziekte veroorzaken, anaeroob zijn (ze functioneren optimaal in afwezigheid van zuurstof), kan de aandoening effectief worden behandeld met een overdruk zuurstof. In een afgesloten compartiment waarin de druk kan worden geregeld, wordt zuurstof onder druk aan de patiënt toegediend.

Antibiotica en pijnstillers worden gebruikt om de infectie en de pijn die met deze ziekte gepaard gaat te bestrijden. De antibiotica worden meestal via een ader toegediend, omdat het geneesmiddel het aangedane gebied dan sneller bereikt.

Complicaties

Gasgangreen is soms dodelijk. De complicaties treden op zodra de ziekte zich verspreidt zich naar andere organen. Dit kan ertoe leiden dat verschillende organen ophouden te werken. Ook kunnen shock en bewustzijnsverlies het gevolg zijn. In ernstige gevallen raakt de patiënt in coma of overlijdt hij.

Meer informatie

Informatie over koudvuur
nl.wikipedia.org/wiki/Koudvuur

Over Medicinfo

Medicinfo biedt betrouwbare, actuele informatie over gezond zijn, gezond blijven - en wat u daar zelf aan kunt doen.