Antivirale middelen

Er zijn vele antivirale middelen. Ze kunnen onderverdeeld worden in antivirale middelen, anti-retrovirale middelen en interferonen.

Bent u huisarts of praktijkmanger?

Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen? 

In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.

Download het whitepaper

Indicatie

Vaak hoeft een virale infectie, zoals bijvoorbeeld een bovenste luchtweginfectie, niet behandeld te worden. Antivirale geneesmiddelen worden gebruikt voor het behandelen van ernstig verlopende infecties, veroorzaakt door zeer speciale type virussen. Voorbeelden van dergelijke infecties zijn:

• herpes simplex;
• herpes zoster;
• virale hepatitis;
• humaan immunodeficiëntievirus (HIV);
• cytomegalovirus;
• infectieuze mononucleose;
• virale conjunctivitis.

Werking

De meeste van de nu beschikbare antivirale middelen grijpen in op de vorming van viraal DNA of RNA. Daarnaast zijn er nog andere middelen die ieder hun eigen werkwijze hebben.

Veel gebruikte middelen zijn onder andere: aciclovir, famciclovir, ganciclovir, ribavirine, foscarnet en trifluridine.

Voorzorgsmaatregelen

Aangezien sommige virale middelen belangrijke bijwerkingen kunnen vertonen is het belangrijk de medicatie volgens voorschrift in te nemen.

Bijwerkingen

Aciclovir wordt door de meeste patiënten goed verdragen, maar het middel heeft soms bijwerkingen zoals: hoofdpijn, diarree en misselijkheid.

Bij sommige patiënten die ganciclovir innemen, ontstaat neutropenie. Bij deze aandoening is het aantal neutrofielen, een bepaald type witte bloedcellen, in het bloed lager dan normaal. Andere bijwerkingen van ganciclovir lopen in ernst uiteen van hoofdpijn en veranderingen in het gedrag tot convulsies (toevallen) en coma (een langdurige toestand van bewusteloosheid). Enkele patiënten dienen met de behandeling te stoppen vanwege de giftige werking op het beenmerg of het centrale zenuwstelsel (hersenen en ruggenmerg).

De belangrijkste bijwerking van foscarnet is dat het giftig is voor de cellen van de nieren. Ook leidt het gebruik van het middel tot een verlaging van de calciumconcentratie in het bloed. Hierdoor ontstaat de aandoening hypocalciëmie.

Meer informatie

Informatie over geneesmiddelen
www.farmacotherapeutischkompas.nl

(Engels) Blevins; J.Y. (2003); “Primary Herpetic Gingivostomatitis in Young Children”; Pediatric Nursing; vol. 29; no. 3; pp. 199-202 (USA)
www.ncbi.nlm.nih.gov

(Engels) De Clercq; E. (2004); “Antiviral drugs in current clinical use”; J Clin Virol; vol. 30; no. 2; June; pp. 115-133 (USA)
www.ncbi.nlm.nih.gov

Hayden; F.G. (1996); Antiviral Agents (Nonretroviral); in: Hardman; J.G. & Limbird; L.E. (eds.) Goodman’s and Gilman’s The Pharmacological Basis of Therapeutics; 10th edn.; McGraw-Hill; New York

Rang; H.P.; Dale; M.M.; and Ritter; J.M. (1999); Pharmacology; 4th edn.; Churchill Livingstone; London.