Wondroos of belroos (erysipelas)
Wondroos is een infectie van de huid die door bacteriën van de familie streptokokken wordt veroorzaakt. Wondroos staat ook bekend als belroos. De huiduitslag doet zich meestal voor in het gezicht, de armen, benen of romp.
Bent u huisarts of praktijkmanger?
Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen?
In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.
Oorzaak
De bacteriën komen voornamelijk binnen via huidbeschadigingen en huidaandoeningen zoals schimmelinfecties. Al snel na de infectie leidt het tot klachten. Bij patiënten in ziekenhuizen is de kans dat wonden met streptokokken worden geïnfecteerd, groter.
Wondroos is niet besmettelijk bij contact tussen twee mensen. Het is wel mogelijk dat iemand met een open been wondroos krijgt nadat hij of zij in contact is gekomen met iemand (meestal is dit een kind) met krentenbaard. Dit komt doordat het open been besmet wordt met dezelfde bacterie als die de krentenbaard heeft veroorzaakt.
Verschijnselen
Wondroos wordt gekenmerkt door een ontsteking en zwelling van de huid als gevolg van de schade die de bacteriën aanrichten. Twaalf tot vierentwintig uur voor de huiduitslag, beginnen verschijnselen als vermoeidheid, hoofdpijn, pijn en koorts. Er ontstaat een rode uitslag die zich snel verspreidt. De uitslag gaat gepaard met pijn, een branderig gevoel en rode verkleuring van de huid. Deze komt meestal voor in het gezicht, een arm of been. De randen van de uitslag zijn meestal verdikt en duidelijk van de omliggende, gezonde huid te onderscheiden. De lymfeklieren in de directe omgeving van de ontsteking zwellen op en worden pijnlijk.
Wondroos in het gezicht komt voor op de wangen en de neusbrug doordat de bacteriën zich in een 'vlindervormig patroon' verspreiden. Soms blijft de uitslag tot deze gebieden beperkt; in andere gevallen verspreidt deze zich over het voorhoofd en de hoofdhuid. Heel zelden worden ook beide ogen aangedaan.
Naarmate de zwelling afneemt, ontstaan blaasjes (met vocht gevulde opzwellingen) die een beschadiging in het centrale gedeelte van het aangedane gebied veroorzaken.
Diagnose
De diagnose wondroos berust hoofdzakelijk op de klachten en lichamelijk onderzoek. De bacteriën kunnen uit huidmonsters worden geïsoleerd waarna een bloedkweek kan worden gemaakt. Met behulp van serologisch onderzoek kan de aanwezigheid van een specifiek type streptokok worden bevestigd.
Behandeling
Wondroos wordt behandeld met antibiotica. Bij pijn kan een pijnstiller als paracetamol effectief zijn.
Een goede hygiëne en een juiste wondverzorging kunnen helpen wondroos te voorkomen en dat de bacteriën zich verder verspreiden. Bacteriën kunnen de huid binnendringen via zeer kleinste sneetjes of schaafwondjes. Daarom is het belangrijk wondjes zorgvuldig te ontsmetten. Bedek ze vervolgens met een verband om ze schoon te houden en schadelijke bacteriën te weren. Vervang het verband dagelijks. Was regelmatig handen met zeep, krab niet aan de wond en knip nagels kort. Gebruik een eigen handdoek en vervang die dagelijks. Was het lichaam elke dag met zeep. Bij een wond met gelig vocht, kan een nat verband soms helpen om de wond schoon te krijgen. Probeer bij wondroos aan het been, het been rust te geven. Leg het been hoger, bijvoorbeeld door een kussen eronder te leggen. Zit de ontstoken plek op de arm dan kan het dragen van een mitella om de arm stil te houden helpen.
Wanneer iemand wondroos heeft en werkzaam is in de voedingsindustrie, in de horeca of in de zorg, is het raadzaam om contact op te nemen met de bedrijfsarts. De bedrijfsarts kan bepalen of er extra maatregelen genomen moet worden om te voorkomen dat de bacteriën zich verspreiden.
Complicaties
Bij wondroos van het gezicht duurt de koorts circa zeven dagen en bij wondroos op het been ongeveer veertien dagen. Naarmate de uitslag verdwijnt, schilfert de huid af. Bij sommige patiënten verspreidt de infectie zich via het bloed. In dat geval wordt van sepsis gesproken. Dit leidt tot de vorming van abcessen (ophopingen van pus) of tot gangreenvorming (versterf van weefsels doordat de bloedtoevoer is gestopt). Soms doen zich eveneens infectie van de hartkleppen, longontsteking en infectie van de gewrichten voor.
Meer informatie
Informatie over wondroos
www.huidziekten.nl
www.huidinfo.nl