Myelopathieën
Myelopathieën is een verzamelnaam voor ziektes van het ruggenmerg. In deze tekst worden de volgende myelopathieën besproken:
Myelopathie door problemen met de bloedtoevoer (vasculaire myelopathie).
Myelopathie door bestraling (radiotherapie).
Myelopathie door geneesmiddelengebruik bij kanker.
Vasculaire myelopathie
Bij een vasculaire myelopathie ontstaan klachten door problemen met de bloedtoevoer. Meest voorkomende problemen zijn zuurstofgebrek, trombose, vochtophoping in het ruggenmerg, hematomyelie en subacute necrotiserende myelitis.
Zuurstofgebrek ontstaat door onvoldoende bloedtoevoer naar het ruggenmerg. Hierdoor treedt beschadiging op, meestal in het onderste gedeelte van het ruggenmerg. Een beschadiging door zuurstofgebrek bevindt zich in de grijze stof van het ruggenmerg. Mogelijke oorzaken van zuurstofgebrek:
Een acuut infarct door plotse vernauwing van een belangrijke slagader die het ruggenmerg van bloed voorziet. Een vernauwing kan veroorzaakt worden door een trombose.
Een tijdelijke uitval van de hart- en longactiviteit.
Een zeer lage bloeddruk.
Bij een vochtophoping in het ruggenmerg (spinaal oedeem) wordt door een beschadiging van het ruggenmerg vloeistof vastgehouden. Hierdoor ontstaat druk op het ruggenmerg. Een hematomyelie is een bloeding in het ruggenmerg, die is ontstaan door bijvoorbeeld een ongeval of gezwel. De aandoening kan ook optreden samen met een syringomyelie. Bij een hematomyelie is de grijze stof van het ruggenmerg beschadigd.
Bij een subacute necrotiserende myelitis is het onderste gedeelte van het ruggenmerg aangetast. De aandoening ontstaat door een gebrekkige bloedvoorziening. Dit kan het gevolg zijn van uitgebreide ontstekingen van de aderen van het ruggenmerg. Hierbij kunnen dan ook bloedstolsels ontstaan (tromboflebitis). Subacute necrotiserende myelitis komt het meeste voor bij mannen boven de 50 jaar. Het heet ook wel het syndroom van Foix-Alajouanine.
De volgende symptomen kunnen bij bovenstaande aandoeningen ontstaan:
Hevige rugpijn. Deze kan plotseling ontstaan.
Pijnlijke en slappe benen.
Verlammingsverschijnselen.
Afwezige reflexen.
Gevoelloosheid in bepaalde delen van het lichaam.
Problemen met blaas-, darm- en seksuele functies.
De arts stelt diagnose met röntgenfoto’s en CT- en MRI-scans. Deze scans voert hij uit na toediening van contrastvloeistof in de bloedvaten van het ruggenmerg (spinale angiografie).
De behandeling bestaat uit het bestrijden van de symptomen en waar mogelijk uit het wegnemen van de oorzaak. Een wervelkolomoperatie kan een bloedstolsel verwijderen. Verlammingsverschijnselen en zwakke spieren worden behandeld met fysiotherapie of ergotherapie.
Dokter Appke voor uw gezondheidsvragen
Bij een langdurige keelpijn wel of niet naar de huisarts? Heeft u een bijsluiter waar u niet uitkomt? Dokter Appke is er voor u!
- Snel én deskundig antwoord op uw gezondheidsvraag
- Online beeldbellen met een huisarts
- Stuur een foto mee van uw klacht
- Uw gegevens zijn veilig en blijven vertrouwelijk
- Ook 's avonds, in het weekend én op feestdagen bereikbaar
Myelopathie door bestraling
Bij bestraling van het ruggenmerg komen energiegolven vrij die de witte stof van het ruggenmerg kunnen beschadigen. Klachten kunnen vele maanden of zelfs een paar jaar na de bestraling nog optreden. Bij deze aandoening ontstaan vaak loopproblemen door een verlamming van de benen. De gevoelsgewaarwording is afwezig of abnormaal (paresthesieën).
Bij een beschadiging van het halsgedeelte van het ruggenmerg kan het teken van Lhermitte optreden. Bij het voorover buigen van het hoofd schiet dan een plotselinge pijnscheut van de nek via de rug naar de benen. De pijnscheut voelt aan als een elektrische schok.
De myelopathie herstelt na verloop van tijd vanzelf. Maar het kan tijdelijk worden behandeld met injecties bijnierschorshormonen (corticosteroïden). Een speciaal schild ter bescherming van het ruggenmerg tegen straling kan de aandoening voorkomen.
Myelopathie door geneesmiddelengebruik bij kanker
Bepaalde geneesmiddelen kunnen schade toebrengen aan het ruggenmerg. Vooral chemotherapie veroorzaakt vaak myelopathie. Hierbij worden kankercellen vernietigd met een geneesmiddel dat in de ruimte tussen de ruggenmergvliezen wordt gespoten. Voorbeelden van deze kankergeneesmiddelen zijn methotrexaat, etoposide en adriamycine.
Symptomen die optreden zijn problemen met willekeurige reacties en gevoelswaarnemingen in sommige delen van het lichaam. Daarnaast treedt vaak het teken van Lhermitte op.
De klachten verminderen vaak geleidelijk als de patiënt stopt met het geneesmiddel. Als het geneesmiddelgebruik doorgaat, kan onherstelbare schade aan het ruggenmerg ontstaan.
Meer informatie
National Institute of Neurological Disorders and Stroke (2005), Spinal Cord Infarction. Available [Online]
www.ninds.nih.gov/spinal_infarction [2005, Mar 16].
Hauser, S.L. (2001), Diseases of the Spinal Cord, in: Braunwald, E., Fauci, A.S., Kasper, D.L., Hauser, S.L., Longo, D.L. and Jameson, J.L. (eds) Harrison’s Principles of Internal Medicine, 15th ed, McGraw-Hill, New York.
Lewanski, C.R., Sinclair, J.A. and Stewart, J.S. (2000), “Lhermitte's sign following head and neck radiotherapy”, Clin Oncol (R Coll Radiol), vol. 12, no. 2, pp. 98-103.
Okada, S. and Okeda, R. (2001), “ Pathology of radiation myelopathy”, Neuropathology, vol. 21, no. 4, December, pp. 247-265.
Turek, S.L. (2002), Orthopaedics Principles and Their Application, 4th ed, vol. 2, Lippincott-Raven Publishers, Philadelphia.
Van Goethem, J.W., Ozsarlak, O. and Parizel, P.M. (2003), “Cervical spine fractures and soft tissue injuries”, JBR-BTR, vol. 86, no. 4, July-August, pp. 230-234.