Leverfalen (leverinsufficiëntie)

De lever is een belangrijk orgaan, dat ervoor zorgt dat we voedingsstoffen uit de darm kunnen opnemen. Verder zorgt de lever voor de aanmaak van nuttige stoffen, zoals eiwitten voor de bloedstolling. Daarnaast maakt de lever giftige stoffen onschadelijk en ruimt hij afvalstoffen op.
Levefalen betekent dat de werking van de lever onvoldoende is door beschadiging van het leverweefsel. Er ontstaat dan een verstoring van de leverfuncties. Leverfalen kan plotseling ontstaan (acuut leverfalen) of zich over langere tijd ontwikkelen (chronisch leverfalen).

Dokter Appke voor uw gezondheidsvragen

Bij een langdurige keelpijn wel of niet naar de huisarts? Heeft u een bijsluiter waar u niet uitkomt? Dokter Appke is er voor u!

• Snel én deskundig antwoord op uw gezondheidsvraag
• Online beeldbellen met een huisarts
• Stuur een foto mee van uw klacht
• Uw gegevens zijn veilig en blijven vertrouwelijk
• Ook 's avonds, in het weekend én op feestdagen bereikbaar

Download Dokter Appke

Oorzaken

Tot de oorzaken van leverfalen behoren onder andere:

• leverontsteking door een virus (virushepatitis ); daarnaast kan een ontsteking ook ontstaan door alcohol (alcoholhepatitis) of een auto-immuunreactie (auto-immuunhepatitis);
• leverbeschadiging door medicijnen en/of giftige stoffen (toxische leverziekte); een hoge dosis paracetamol kan tot acuut leverfalen leiden;
• levercirrose;
• afsterven van leverweefsel (leverinfarct);
• kwaadaardige gezwellen in de lever ;
• stofwisselingsziekten (bijvoorbeeld de ziekte van Wilson ;
• HELLP-syndroom tijdens de zwangerschap.

Verschijnselen

Tot de verschijnselen behoren een verminderde eetlust, misselijkheid en braken, algehele zwakte en gewichtsverlies.
Door leverfalen hopen giftige stoffen en afvalstoffen zich op in het bloed. Deze kunnen in de hersenen leiden tot beschadigingen. Dit wordt aangeduid met de term leverencefalopathie . Het gaat gepaard met neurologische verschijnselen als apathie, sufheid en verwardheid. De patiënt kan epileptische aanvallen (stuipen) krijgen of in coma raken.
Daarnaast is er meestal sprake van geelzucht . Dit is een gele verkleuring van de huid en het oogwit door ophoping van bilirubine in het bloed.

Door de verminderde aanmaak van eiwitten zoals albumine kan vochtophoping in de buik (ascites) of benen (oedeem) ontstaan. Ook kunnen er gemakkelijk bloedingen optreden door een tekort aan eiwitten die nodig zijn bij de bloedstolling. Bij levercirrose kunnen er tekenen zijn van een verhoogde druk in de bloedvaten van de lever (portale hypertensie). Dit geeft een vergrote milt, uitzetting van de aders rond de navel en spatadervorming in slokdarm en maag.

Diagnose

Op basis van de klachten en het lichamelijk onderzoek kan de diagnose overwogen worden. Bloedonderzoek laat onder andere verhoogde concentraties van leverenzymen en bilirubine zien. De waarden van de bloedstolling zijn afwijkend. Het eiwitgehalte (albumine) in het bloed is verlaagd. Daarnaast stijgt het gehalte aan ammoniak (afvalstof) in het bloed.
Echografie of een CT-scan van de buik toont afwijkingen aan de lever aan, een vergrote milt en eventueel ascites. Door microscopisch onderzoek van stukjes leverweefsel (leverbiopsie) kan de diagnose bevestigd worden. Door een endoscopie van het bovenste gedeelte van het maag-darmkanaal kunnen spataderen in de slokdarm opgespoord worden.

Behandeling

Indien mogelijk moet de aandoening worden behandeld die de oorzaak is van het leverfalen. Het gebruik van medicijnen of andere middelen die giftig zijn voor de lever moet worden gestaakt en mogelijke tegengiffen moeten worden toegediend.
Dieetadviezen zijn belangrijk en bij tekorten moeten vitaminen voorgeschreven worden.
Normaal gesproken is een levertransplantatie de aangewezen behandeling. Bij alcoholische leverinsufficientie krijgt de patiënt het advies helemaal te stoppen met alcohol.

Meer informatie

www.leverpatientenvereniging.nl/
Website van Nederlandse Leverpatiëntenvereniging

www.transplantatiestichting.nl/cms/index.php?page=pat_orgtranspl_proc
Website van Nederlandse Transplantatie Stichting

Finlayson, N.D.C., Hayes, P.C. & Simpson, J.K. 1999, 'Diseases of the liver and biliary system', in Davidson’s Principles and Practice of Medicine, eds C. Haslett, E.R.E. Chilvers, J.A.A. Hunter & N.A. Boon, 18th edn, Churchill Livingstone, London.