Vitamine D

Vitamine D wordt vooral in de huid aangemaakt door blootstelling aan zonlicht. Vitamine D zit ook in voeding, vooral in vette vis en eieren. Vitamine D wordt toegevoegd aan bak- en braadproducten, halvarine en margarine. Olie bevat geen vitamine D. Ook aan zuigelingenvoeding, opvolg- en groeimelk en speciale zuivelproducten voor kinderen wordt vitamine D toegevoegd.

App de Dokter: altijd online bereikbaar

Geen zin in gedoe met inloopspreekuren en wachtkamers? Download App de Dokter en krijg binnen 1 uur antwoord.

Heb je een vraag over je gezondheid?
- Bijvoorbeeld over koorts die maar niet over gaat? 
- Een raar plekje op je huid? 
- Of een ingewikkelde bijsluiter? 

Chat met een medisch deskundige via App de Dokter. Gewoon vanaf je bank. 

Download App de Dokter

Waarvoor is vitamine D nodig?

Vitamine D is nodig voor de opname van calcium in de darm. Het zorgt daardoor mede voor de groei en voor de ontwikkeling van sterke botten en tanden.

Hoeveel vitamine D zit er in voedingsmiddelen?

Product	Hoeveelheid	Vitamine D (in mcg)
bak- en braadproduct, vloeibaar	1 eetlepel, 15 gram	1
boter	voor 1 snee brood, 5 gram	0,1
ei	1 stuk, 50 gram	0,8
kabeljauw	1 portie, rauw gewogen, 100 gram	spoor (oftewel heel weinig, niet uit te drukken in eenheden)
makreel	1 portie, rauw gewogen, 100 gram	4,8
margarine/halvarine	voor 1 snee brood, 5 gram	0,4
melk, mager	1 beker, 250 ml	-
melk, vol	1 beker, 250 ml	-
olie	1 eetlepel, 15 gram	-
rundvlees, gemiddeld	1 portie, rauw gewogen, 100 gram	0,1
zalm	1 portie, rauw gewogen, 100 gram	9,2

Bron: Nevo-online, RIVM, november 2012 

Te weinig of te veel vitamine D

Een tekort aan vitamine D kan bij kinderen Engelse ziekte (rachitis) veroorzaken. Bij volwassenen kan een tekort aan vitamine D op termijn tot botontkalking (osteoporose) leiden.

In onderstaande tabel staat hoeveel vitamine D verschillende groepen mensen binnen moeten krijgen. De Gezondheidsraad adviseert mensen een vitamine D-supplement te gebruiken als zij deze hoeveelheid niet binnenkrijgen.

	1-3 jaar	4-49 jaar	50-70 jaar	70 jaar en ouder	Zwanger
Man, blank, voldoende buiten*	10	-	-	20
Man, weinig buiten*	10	10	10	20
Man, donkere huid	10	10	10	20
Vrouw, blank, voldoende buiten*	10	-	10	20	10
Vrouw, weinig buiten*	10	10	10	20	10
Vrouw, donker huid	10	10	10	20	10

Aanbevolen suppletie vitamine D in mcg

* voldoende buiten: minimaal 15-30 minuten tussen 11 en 15 uur, terwijl hoofd en handen onbedekt zijn

De hoeveelheid vitamine D wordt ook wel in Internationale Eenheden (IE) vermeld. 
10 mcg = 400 IE

Vitamine D-vergiftiging ontstaat als iemand voor een lange tijd grote hoeveelheden vitamine D inneemt. Er zijn geen gevallen bekend van vitamine D-vergiftiging door langdurige blootstelling aan de zon.

Vitamine D supplementen en bovengrens

Een gezonde gevarieerde voeding is belangrijk, ook als je een vitamine D-supplement gebruikt, want gezonde voeding levert ook andere voedingsstoffen. Ook als kinderen melk gebruiken waar vitamine D aan toegevoegd is, geldt het advies om vitamine D te geven.

Als je multivitaminesupplementen of een combinatiepreparaat (in verband met zwangerschap) gebruikt, is het belangrijk om op het etiket de hoeveelheid vitamine D te controleren. Is dat minder dan de aanbevolen hoeveelheid vitamine D? Dan is aanvulling met vitamine D tot de geadviseerde hoeveelheid gewenst. Komt de hoeveelheid vitamine D in het multipreparaat overeen met de aanbevolen hoeveelheid of is deze iets hoger? Dan is geen extra vitamine D nodig.

Een te hoge dosering vitamine D kan alleen voorkomen bij langdurig gebruik van te veel supplementen. Bij een normale voeding en het opvolgen van het advies voor suppletie zal dit niet gebeuren.

Meer informatie

Informatie van het Voedingscentrum