Verkalking van de basale kernen

De basale kernen zijn een deel van de hersenen dat een rol speelt bij de coördinatie, het evenwicht en de bewegingen van het lichaam.

Verkalking van de basale kernen wordt veroorzaakt door ophoping van calciumzouten. Verkalking kan ook in andere delen van de hersenen voorkomen. De ziekte ontstaat meestal tussen de 30 en 60 jaar.

De medische term voor deze aandoening van het zenuwstelsel is calcificatie van de basale ganglia. Een andere term voor deze aandoening is de ziekte van Fahr.

Bent u huisarts of praktijkmanger?

Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen? 

In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.

Download het whitepaper

Oorzaak

De oorzaak van de kalkafzetting is onbekend. De aandoening kan ook voorkomen in combinatie met te langzaam werkende bijschildklieren (hypoparathyreoïdie) en andere stofwisselingsziekten. Ook kan het voorkomen wanneer de aandoening in de familie voorkomt (erfelijke vorm).

Symptomen van verkalking van de basale kernen

De aandoening wordt gekenmerkt door geleidelijke veranderingen in het gedrag en de bewegingen. Mogelijke symptomen zijn onder meer:

• Onhandigheid.
• Spierstijfheid.
• Spierkrampen.
• Trage en onduidelijke spraak.
• Problemen met slikken (dysfagie).
• Epileptische aanvallen.
• Onwillekeurige trillingen (tremoren).
• Concentratieproblemen.
• Geheugenverlies (dementie).

Diagnose

De diagnose is gebaseerd op de medische geschiedenis en de familiegeschiedenis, de symptomen en een grondig lichamelijk onderzoek. Ook worden beeldvormende onderzoeken gedaan, zoals een CT- of MRI-scan. Daarbij kunnen calciumafzettingen in de basale kernen aan beide zijden van de hersenen worden aangetoond.

Om andere aandoeningen met vergelijkbare symptomen uit te sluiten, kunnen aanvullende onderzoeken worden gedaan, zoals een hersenfilmpje en bloedonderzoeken. Soms is genetisch onderzoek nodig om tot de juiste diagnose te komen.

Behandeling van verkalking van de basale kernen

Er is geen behandeling die de ziekte geneest. De behandeling is gericht op het verlichten van de symptomen en bestaat onder meer uit ondersteunende maatregelen om de patiënt te leren omgaan met de aandoening.

Geneesmiddelen tegen Parkinson bieden soms verlichting van de bewegingsstoornissen. Wanneer er epileptische aanvallen optreden, wordt de behandeling aangevuld met anti-epileptica.

De behandelwijze en prognose verschillen van persoon tot persoon en zijn onder meer afhankelijk van de ernst van de aandoening.

Meer informatie

Informatie van Kinderneurologie.eu over verkalking van de basale kernen
www.kinderneurologie.eu/fahr

Informatie van het National Institute of Neurological Disorders and Stroke over verkalking van de basale kernen (Engelstalig)
www.ninds.nih.gov/disorders/fahrs