Tandwortelabces met fistelvorming
Een plaatselijke pusophoping in het weefsel rond de tandwortel (het periapicale weefsel) wordt een tandwortelabces of periapicaal abces genoemd. Mettertijd kan zich bij zo’n abces een fistel (abnormale verbinding) naar het tandvleesoppervlak vormen, waardoor het pus wegvloeit.
Bent u huisarts of praktijkmanger?
Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen?
In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.
Oorzaken van een tandwortelabces
Een tandwortelabces kan het gevolg zijn van een bacteriële infectie of letsel van het periapicale weefsel. Een sterk aan bederf onderhevige tand/kies of een groot gat daarin betekent een verhoogd risico op het ontstaan van een tandwortelabces. Door chronische infectie en ontsteking kan zich op den duur een tandwortelabces ontwikkelen
Verschijnselen van een tandwortelabces
Een tandwortelabces kan hevige pijn veroorzaken, die soms zo erg is dat kauwen van voedsel en gewoon praten onmogelijk zijn. Het tandvlees is gezwollen en doet pijn bij aanraking. Naarmate de zwelling toeneemt, kan het omliggende botweefsel worden aangetast. De zwellin kan dan ook van buitenaf worden gezien. Bij een tandwortelabces met fistelvorming lekt er pus weg via de fistel.
Diagnose van een tandwortelabces
Bij inspectie van de mond blijkt dat het tandvlees bij de aangedane tand of kies gezwollen is. Vlak bij de tand/kies kan een kleine opening in het tandvlees zijn te zien. De tand of kies doet pijn als ertegen wordt getikt. Een röntgenfoto van de kaak helpt de diagnose van een tandwortelabces te bevestigen. Met laboratoriumonderzoek van het pus kan het ziekteverwekkende micro-organisme worden geïdentificeerd. Dit laboratoriumonderzoek wordt meestal niet gedaan.
Behandeling van een tandwortelabces
Antibiotica zijn nodig ter bestrijding van de bacteriële infectie. Pijnstillers helpen tegen de pijn. Met een kleine ingreep die ‘incisie en drainage’ wordt genoemd, is het mogelijk het pus die zich in het abces heeft opgehoopt, te laten weglopen als er nog geen opening (fistel) aanwezig is. Daarna moet een wortelkanaalbehandeling plaatsvinden om verdere schade aan de betreffende tand/kies en de omliggende weefsels te voorkomen. Als de tand of kies los is komen te zitten als gevolg van een grote hoeveelheid pus in het abces, kan het nodig zijn deze te trekken.
Complicaties van een tandwortelabces met fistelvorming
Er kan zich een fistel vormen naar het tandvleesoppervlak, waardoor pus weglekt. De infectie kan zich vanuit een onbehandeld tandwortelabces verspreiden naar de kaak, waar zich dan osteomyelitis (botontsteking) kan ontwikkelen. Ook kan de infectie vanuit het tandwortelabces andere weke weefsels in de mond, de wangen en het gezicht bereiken en leiden tot cellulitis. In een enkel geval kan de infectie zich uitbreiden naar de aders in het gezicht en de rest van het hoofd, wat de ernstige aandoening sinus-cavernosustrombose kan veroorzaken.
Meer informatie
Shafer, W.G, Hine, M.K. and Levy, B.M. (1993), A Textbook of Oral Pathology, 4th edn, W.B. Saunders Company, Philadelphia.