Subklinische hypothyreoïdie
Subklinische hypothyreoïdie is een aandoening die te maken heeft met een traag werkende schildklier. Het wordt vaak bij een screening ontdekt. Want mensen met deze aandoening hebben meestal geen verschijnselen waarvoor zij een arts bezoeken. Als deze aandoening geen klachten geeft, wordt er vaak ook geen behandeling gestart.
Bent u huisarts of praktijkmanger?
Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen?
In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.
Voorstadium traag werkende schildklier
Hypothyreoïdie is de medische term voor een traag werkende schildklier.
De term subklinisch suggereert dat er geen verschijnselen zijn, maar dit is niet altijd het geval. Vaak is een subklinische hypothyreoïdie een voorstadium van een traag werkende schildklier.
De schildklier
De schildklier is een orgaan in de hals. Het is een onderdeel van het hormoonstelsel. De schildklier maakt de hormonen thyroxine (T4) en trijodothyronine (T3). Om deze schildklierhormonen te kunnen maken, heeft de schildklier jodium nodig. Schildklierhormonen hebben invloed op de werking van zeer veel functies in het lichaam.
De hypofyse , regelt de werking van de schildklier. Om de schildklier te stimuleren, maakt de hypofyse het hormoon TSH.
Bij een subklinische hypothyreoïdie is het gehalte aan schildklierhormonen in het bloed (nog) normaal, maar die van het TSH te hoog. De hypofyse stimuleert de schildklier, maar deze maakt niet meer schildklierhormonen.
Bij vrouwen komt het vaker voor dan bij mannen. Ook bij mensen ouder dan zestig jaar wordt relatief vaak een verhoogd TSH gevonden, zonder afwijkende schildklierhormoonspiegels.
Oorzaken
Subklinische hypothyreoïdie wordt veroorzaakt door een schildklierziekte, zoals de ziekte van Hashimoto of andere vormen van schildklierontsteking (thyreoïditis). Ook door geneesmiddelen, radioactief jodium , een operatie aan de schildklier of bestraling van de hals kan een subklinische hypothyreoïdie ontstaan.
Deze aandoening komt ook voor in gebieden in de wereld waar jodiumtekort is. Deze laatste oorzaak komt in Nederland nauwelijks voor, omdat jodium wordt toegevoegd aan zout.
Verschijnselen
Mensen met subklinische hypothyreoïdie hebben vaak geen verschijnselen. Het wordt ontdekt bij een screening. Bijvoorbeeld als het bloed wordt onderzocht op TSH.
Als er wel verschijnselen zijn, zijn deze vaak niet erg specifiek. Dat betekent dat klachten zo algemeen zijn dat een arts niet direct aan subklinische hypothyreoïdie denkt. Voorbeelden van dergelijke klachten zijn: moeheid, gewichtstoename, sombere stemming of depressie en geheugenproblemen. Vrouwen kunnen verminderd vruchtbaar zijn.
Verschijnselen van een traag werkende schildklier treden soms ook alleen op als de lichamelijke behoefte groter is. Denk hierbij aan de puberteit, een zwangerschap en het geven van borstvoeding.
Behandeling
Een traag werkende schildklier wordt behandeld met het kunstmatig schildklierhormoon levothyroxine. Er is onvoldoende onderzoek gedaan naar de vraag of het zinvol is om iemand met subklinische hypothyreoïdie te behandelen of niet. Daarom start een arts vaak geen behandeling als iemand geen klachten heeft. Wel wordt regelmatig bloed onderzocht om te kijken of de schildklierhormoonspiegels dalen. Redenen om wel te behandelen zijn:
- zwangerschapswens, maar niet zwanger raken
- zwanger zijn (want een ongeboren baby heeft schildklierhormoon nodig voor de normale ontwikkeling)
- klachten die mogelijk veroorzaakt worden door de subklinische hypothyreoïdie
- hoge TSH-spiegel, vanwege het verhoogde risico op het ontwikkelen van een hypo hypothyreoïdie
Complicaties
Uit onderzoek blijkt dat mensen met een verhoogde TSH-spiegel ook meer risico lopen op hart- en vaatdoeningen. Dit risico is vergelijkbaar met het verhoogde risico door een hoge bloeddruk.
Meer informatie:
Informatie van Schildklierstichting Nederland
http://www.schildklier.nl
Corssmit, E.P.M., Wiersinga, W.M., (2003), “Subklinische schildklierfunctiestoornissen”, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, no.147, pp 1162-1167 beschikbaar via
http://www.ntvg.nl/publicatie
Rodondi, N., Den Elzen, W.P.J., Bauer, D.C., et al. (2010) “Subclinical Hypothyroidism and the risk of coronary heart disease and mortality.” The Journal of the American Medical Association, vol. 304, no. 12, pp 1365-73
http://jama.ama-assn.org
Jameson, J.L. and Weetman, A.P. (2001), Disorders of the Thyroid Gland, in: Braunwald, E., Fauci, A.S., Kasper, D.L., Hauser, S.L., Longo, D.L. and Jameson, J.L. (eds) Harrison’s Principles of Internal Medicine, vol. 2, 15th ed, McGraw-Hill, New York.