Pigmentvlekken
Pigmentvlekken zijn vlekken op de huid die bestaan uit pigmentvormende cellen, de zogenaamde melanocyten. Pigmentvlekken zijn over het algemeen onschuldige huidvlekken die op het hele lichaam kunnen voorkomen. Pigmentvlekken kunnen verschillende kleuren hebben. Ze worden ook wel naevi genoemd.
Aangeboren pigmentvlekken zijn huidvlekken die vanaf de geboorte aanwezig zijn. Verworven melanocytaire pigmentvlekken ontstaan meestal pas in de kindertijd of puberteit.
Pigmentvlekken zijn te verdelen in drie soorten: mongolenvlek, naevus van Ota en naevus van Ito.
Bent u huisarts of praktijkmanger?
Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen?
In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.
- Mongolenvlekken komen vooral voor bij pasgeborenen, in het bijzonder onder Aziaten en Polynesiërs. Af en toe komen ze ook voor bij pasgeborenen met een blanke of een donkere huidskleur.
- De naevus van Ota en naevus van Ito zijn meestal aanwezig bij de geboorte, maar kunnen ook in de vroege kinderjaren ontstaan.
Speciale vormen van pigmentvlekken zijn de halonaevus, blauwe naevus, dysplastische naevus en spitznaevus. Deze vormen komen zelden voor.
Oorzaken
Aangeboren pigmentvlekken ontstaan door erfelijke oorzaken. Ze komen vaker voor bij leden van dezelfde familie. De vele andere soorten pigmentvlekken ontstaan onder invloed van omgevingsfactoren, zoals blootstelling aan de zon.
Symptomen van pigmentvlekken
Aangeboren pigmentvlekken komen voor in verschillende afmetingen variërend van kleiner dan een centimeter tot 20 centimeter of groter. Aangeboren pigmentvlekken zijn ronde of ovale, licht verdikte plekken met donker pigment op een licht gebruinde ondergrond. Er kunnen haren op voorkomen. De randen kunnen verschillend zijn.
Verworven pigmentvlekken zien eruit als ronde of eivormige vlekken met een doorsnede van 2 tot 6 millimeter. Ze hebben regelmatige en duidelijk begrensde randen en zijn plat of licht verdikt. Verworven pigmentvlekken hebben haren die meestal donkerder van kleur zijn dan de haren van de omgevende huid.
Een halonaevus is een roze of bruine vlek omgeven door een ronde of ovale kleurloze rand die in grootte varieert.
De blauwe naevus is een rond, klein, stevig bultje dat blauw, blauwgrijs of blauwzwart van kleur is. Een blauwe naevus komt meestal voor in de kinder- of puberteit. Het zit vaak op de hoofdhuid, in de buurt van het heiligbeen, de onderrug en de bovenzijde van handen en voeten.
Mongolenvlekken zijn ovale of ronde vlekken, die blauwzwart van kleur zijn. Ze komen meestal voor op de billen of onderrug.
Een naevus van Ota is een vlek met verschillende kleuren. Hij zit op huidgebieden die worden voorzien door een hersenzenuw.
Een naevus van Ito is een blauwe of bruine huidvlek. Hij komt meestal voor op het bovenste deel van de borstkas en in de buurt van het sleutelbeen.
Diagnose
Dediagnose wordt gesteld op basis van de medische voorgeschiedenis, het verhaal van de patiënt en de symptomen. Ook vindt een lichamelijk onderzoek plaats. Indien een pigmentvlek plotseling verandert, bijvoorbeeld als deze gaat zweren, bloeden, jeuken of irriteren of als hij groeit, kan een biopsie de diagnose bevestigen. Een biopsie de diagnose bevestigen. Een biopsie kan tevens een eventuele kwaadaardige verandering uitsluiten.
Behandeling van pigmentvlekken
Bij pigmentvlekken is meestal geen actieve behandeling nodig. Wanneer bloedingen, zweren, irritaties of kleurveranderingen optreden, worden de vlekken meestal verwijderd omdat dit een kwaadaardige verandering kan betekenen. Ook is verwijdering te overwegen wanneer de pigmentvlekken de huid minder mooi maken.
Complicaties
De meeste pigmentvlekken kennen een goedaardig verloop. De belangrijkste complicatie is een verhoogd risico op kwaadaardige verandering, zoals de ontwikkeling van een melanoom.
Meer informatie
Informatie over pigmentvlekken
www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ntxt/Naevi.htm
www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ntxt/NaeviTumorenMaculaOverzicht.htm
Informatie over moedervlekken
www.huidinfo.nl/moedervl.html
thuisarts.nl/moedervlekken
Informatie over naevus van Ota
www.huidarts.com/huidaandoeningen/
www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/
Informatie over naevus van Ito
www.huidarts.com/huidaandoeningen/
Informatie over mongolenvlek
www.huidarts.com/huidaandoeningen/
Informatie over halonaevus
www.huidziekten.nl/folders/nederlands/
Informatie over dysplastische naevus
www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/
Informatie over spitznaevus
www.huidinfo.nl/spitznaevus.html
Barnhill, R.L. and Llewellyn, K. (2003), Benign Melanocytic tumours, in: Bolognia, J.L., Jorizzo, J.L., Rapini, R.P., Horn, T.D., Mascaro, J.M., Saurat, J., Mancini, A.J., Salasche, S.J. and Stingl, G. (eds), Dermatology, vol. 2 Elsevier Limited, Philadelphia.
Barnhill, R.L. and Llewellyn, K. (2003), Benign Melanocytic tumours, in: Bolognia, J.L., Jorizzo, J.L., Rapini, R.P., Horn, T.D., Mascaro, J.M., Saurat, J., Mancini, A.J., Salasche, S.J. and Stingl, G. (eds), Dermatology, vol. 2 Elsevier Limited, Philadelphia.
Mackie, R.M. (2004), Disorders Of Cutaneous Melanocyte, in: Burns, T., Breathnach, S., Cox, N., and Griffiths, C. (eds), Rook’s Textbook Of Dermatology, 7th ed, vol. 2, Blackwell Science, Oxford.