Peritonsillair abces

Een peritonsillair abces is een infectie rond de keelamandelen (tonsillen) waarbij pus wordt gevormd. Zo’n abces komt het meest voor bij jongvolwassenen tussen de 20 en 40 jaar. Het komt weinig voor bij kinderen. Het abces zit meestal maar aan één kant.

Bent u huisarts of praktijkmanger?

Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen? 

In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.

Download het whitepaper

Oorzaak

De oorzaak van een peritonsillair abces is een bacteriële infectie, meestal door Streptococcus-bacteriën. Het is vaak een complicatie van een keelamandelontsteking (tonsillitis), waarbij de ontsteking zich uitbreidt naar de omgeving en in de keel pus gevormd wordt.

Een abces rond de keelamandelen kan ook een complicatie zijn van een gebitsontsteking. Bijvoorbeeld door het trekken van een kies of een ontsteking rond een tand of kies (peridontale infectie).

Symptomen peritonsillair abces

Een van de symptomen bij een peritonsillair abces is hevige keelpijn, meestal aan één kant. Naarmate de ziekte zich verder uitbreidt en de pus zich verder ophoopt, wordt de pijn ondraaglijk. Het is vaak heel lastig en soms zelfs onmogelijk om de mond open te doen. De patiënt heeft vaak moeite met slikken en moet dan ook vaak kwijlen.

Wanneer de infectie zich nog verder kan uitbreiden naar het omliggende weefsel in de hals, kan zelfs draaien met het hoofd pijn doen. Vaak treedt er hoge koorts op. De stem klinkt vaak gedempt, alsof de patiënt een hete aardappel in zijn mond heeft.

De lymfeklieren in de hals kunnen gezwollen zijn.

Diagnose

Een peritonsillair abces kan worden gediagnosticeerd door middel van een lichamelijk onderzoek. Meestal heeft een patiënt recentelijk een infectie van de keelamandelen (tonsillitis) gehad of een tandheelkundige ingreep ondergaan, zoals het trekken van kiezen.

Bij het onderzoek is te zien dat het gehemelte en het weefsel eromheen aan één kant zijn opgezet. Het gehemelte en de huig worden daardoor meer naar het midden van de mondholte geduwd. Soms wordt er pus weggehaald voor een kweek, om te kijken welke organismen de infectie veroorzaken en welke antibiotica het best kunnen worden gebruikt.

Behandeling peritonsillair abces

Een peritonsillair abces wordt behandeld met antibiotica. Daarnaast wordt de pus verwijderd door een snee in het abces te maken en de inhoud af te zuigen.

In heel ernstige gevallen moet soms direct worden ingegrepen door de keelamandelen (tonsillen) weg te halen. Dit heet een tonsillectomie . Meestal wordt na een peritonsillair abces enige tijd gewacht tot het geheel tot rust is gekomen, om pas daarna de amandelen te verwijderen.

Zelfzorg

 

• Spoel regelmatig de mond met koud water om de wond te reinigen.
• Drink veel koud water. Dat vermindert de pijn.
• Vermijd warmte. Dit verwijdt de bloedvaten, waardoor een nabloeding kan optreden.

 

Complicaties

Welke complicaties bij een peritonsillair abces optreden, is afhankelijk van hoever de infectie zich naar het omliggende weefsel heeft uitgebreid. Ernstige complicaties komen weinig voor.

Soms ontstaat er een ontsteking waarbij weefselcellen in de hals afsterven (synergistische necrotiserende cellulitis). Ook het bindweefsel kan ontsteken, waarbij cellen afsterven (necrotische fasciitis).

Deze twee aandoeningen komen vaak alleen voor bij mensen met een slecht werkend immuunsysteem. Bijvoorbeeld als gevolg van aids, diabetes of transplantaties.

Meer informatie

Informatie over peritonsillair abces van het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis
www.cwz.nl/peritonsillair-abces