Maagperforatie

Een maagzweer (ulcus) is een beschadiging van de binnenbekleding, het slijmvlies, van de maag of twaalfvingerige darm. Meestal wordt een maagzweer veroorzaakt door een infectie met de bacterie Helicobacter pylori.
Een mogelijke complicatie bij een maagzweer is een scheur in de maagwand of de wand van de twaalfvingerige darm. Zo’n zogeheten maagperforatie is een levensbedreigende situatie.

Bent u huisarts of praktijkmanger?

Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen? 

In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.

Download het whitepaper

Oorzaak

Door het gat dat ontstaat in de wand van de maag of de twaalfvingerige darm komt zure maaginhoud in de buikholte terecht. Dit prikkelt het slijmvlies van de buikholte (peritoneum), wat leidt tot een buikvliesontsteking (peritonitis).
In sommige gevallen wordt een perforatie in de maag afgedekt door het buikvlies (gedekte perforatie). In dat geval zijn de verschijnselen wat minder duidelijk.

Verschijnselen

Pijn is het meest voorkomende verschijnsel van een maagperforatie. Meestal gaat het om een hevige, plotseling opkomende pijn in de buik die wordt veroorzaakt door de irriterende werking van de zure maaginhoud. Deze pijn kan uitstralen naar de rug en verergert bij elke beweging. De pijn kan gepaard gaan met koorts, koude rillingen, misselijkheid en braken. Er kunnen ook verschijnselen zijn van een shocktoestand als een lage bloeddruk, een snelle hartslag en een verminderd bewustzijn.

Diagnose

Bij het lichamelijk onderzoek blijkt dat de buik erg gevoelig en gespannen is. Dit gaat gepaard met algemene verschijnselen, zoals koorts, een versnelde hartslag en een verlaagde bloeddruk. Op röntgenfoto’s van de buik is vrije lucht in de buikholte te zien. Een echo of CT-scan van de buik kan de diagnose bevestigen.

Behandeling

In geval van een maagperforatie moet er met spoed worden geopereerd. Hierbij wordt de scheur in de maagwand gehecht en de buikholte gereinigd. Soms moet een (gedeelte) van de maag worden verwijderd. De patiënt krijgt direct antibiotica toegediend via een infuus om infecties te voorkomen en te behandelen. Uiteindelijk moet ook de oorzaak van de perforatie, de maagzweer, worden aangepakt.

Complicaties

Een maagperforatie als gevolg van een maagzweer vereist onmiddellijke behandeling. Een buikvliesontsteking kan leiden tot een septische shock. Dit is een levensbedreigende toestand vanwege de gevaarlijk lage bloeddruk.

Meer informatie

Informatie van de Maag Lever Darm Stichting
www.mlds.nl/ziekten/56/maagzweer/

Informatie van Medscape over de behandeling van een maagperforatie
http://emedicine.medscape.com/article/1950689-overview (Engels)

Kumar, P. J., Clark, M. L. 1999, 'Gastroenterology', in Clinical Medicine, eds P. Kumar & M. Clark, 4th edn, Harcourt Publishers Limited, Edinburgh, London.

Svanes, C. 2000, 'Trends in perforated peptic ulcer: incidence, aetiology, treatment and prognosis', World Journal of Surgery, vol. 24 no.3 pp. 277-83.
www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?cmd=Retrieve&db=PubMed&list_uids=10658061&dopt=Abstract (Engels)

Wallstabe, L., Veitt, R. & Korner T. 2002, 'Diagnosis of perforated gastric ulcers by ultrasound', Zeitschrift Fur Gastroenterologie, vol.40 no.10 pp. 877-80.
www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12436354?dopt=Abstract (Engels)

Over Medicinfo

Medicinfo biedt betrouwbare, actuele informatie over gezond zijn, gezond blijven - en wat u daar zelf aan kunt doen.