Longontsteking door bacteriën
Bij een longontsteking (pneumonie) raakt het longweefsel ontstoken door bacteriën, virussen, schimmels of door blootstelling aan bepaalde chemische stoffen. Als bacteriën de oorzaak van de longontsteking zijn, wordt ook wel gesproken van een bacteriële longontsteking.
Bent u huisarts of praktijkmanger?
Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen?
In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.
Oorzaken
Een longontsteking door bacteriën kan bij mensen van alle leeftijden ontstaan. Een longontsteking op basis van een virus komt voornamelijk bij kinderen voor. Bepaalde risicofactoren maken patiënten vatbaarder voor het krijgen van een longontsteking. Vooral patiënten met een verminderd immuunsysteem en patiënten met bestaande longaandoeningen zoals COPD hebben meer kans op het krijgen van een pneumonie.
De infectie kan zich op overvolle en slecht geventileerde plaatsen sneller verspreiden. Denk hierbij aan een daklozenopvang, scholen en kindercrèches.
Mensen kunnen besmet raken als ze slijm- en spuugdeeltjes inademen waar ziektekiemen in zitten. Deze worden door hoestende besmette patiënten verspreid. Maar besmetting vindt ook plaats door bloedcontact met besmet bloed en door besmette ziekenhuismaterialen. Daarnaast kunnen sommige bacteriën voorkomen in zwembaden, bubbelbaden en andere warme baden en soms zelfs in contactlensvloeistoffen.
Symptomen longontsteking door bacteriën
De ziekte begint vaak met een verkoudheid, loopneus, zere keel en hoesten. Daarna krijgt iemand koorts, hoestbuien met ophoesten van geelgroen sputum (slijm), ademhalingsproblemen en pijn op de borst. Soms geeft iemand ook bloed op met het slijm. De patiënt kan zich ziek voelen, minder eetlust hebben en afvallen.
Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de symptomen en het lichamelijk onderzoek door de huisarts.
Als de huisarts een longontsteking vermoedt, kan hij besluiten tot aanvullend onderzoek. Zoals een röntgenfoto van de borstkas , onderzoek van het sputum onder de microscoop, en/of bloedonderzoek. Op de röntgenfoto van de borstkas zijn kleine schaduwen in de longen te zien. Dat zijn de plaatsen waar de longen ontstoken zijn. Met de kweek van het sputum kan vastgesteld worden welk organisme de longontsteking veroorzaakt.
Ook is het soms mogelijk om door middel van urineonderzoek de veroorzaker van de longontsteking aan te tonen.
Behandeling longontsteking door bacteriën
Een longontsteking door bacteriën moet met een antibioticumkuur worden behandeld. De lengte van de kuur is afhankelijk van het soort antibioticum en varieert van 5 tot 10 dagen. De kuur moet altijd worden afgemaakt.
Meestal is een longontsteking goed te behandelen. Bij een ernstige infectie kan de patiënt worden opgenomen in het ziekenhuis om de antibiotica via een infuus te krijgen.
Mensen met ademhalingsproblemen krijgen zuurstof toegediend om ademnood te voorkomen. Daarnaast kunnen pijnstillers tegen de koorts en de pijn gegeven worden. Mensen met een vervelende hoest hebben soms baat bij middelen die het hoesten tegengaan.
Complicaties
De belangrijkste complicatie van een longontsteking zijn ademhalingsproblemen. Dit betekent dat de patiënt te weinig zuurstof krijgt. Meestal gaat het om patiënten die al een longaandoening hebben. Dit wordt behandeld door zuurstof toe te dienen.
Een andere complicatie die kan optreden is bloedvergiftiging (sepsis). Hierbij komt de infectie via het bloed in andere delen van de longen en het lichaam terecht. Dit wordt behandeld met antibiotica via een infuus.
Meer informatie
NHG-standaarden acuut hoesten, Nederlands Huisartsen Genootschap
www.nhg.org/standaarden/samenvatting/acuut-hoesten
Patiënten-informatiesite van het Nederlands Huisartsen Genootschap
www.thuisarts.nl/longontsteking/ik-heb-longontsteking
Dutch Guidelines on the Management of Community-Acquired Pneumonia in Adults (2011), richtlijn ontwikkeld door SWAB en NVALT
www.nvalt.nl/service/richtlijnen/richtlijnen/richtlijnen3/community-acquired-pneumonia?objectSynopsis=%20-%20iK4HwFH8uBGEDG4XYt84ow