Gebroken neus

Door een harde stoot of klap op de neus kan het neusbeen breken of scheuren. De neusbeenderen kunnen van plaats verschuiven waardoor de neus scheef komt te staan. Fracturen (breuken) van de neusbeenderen komen veel voor.

Bent u huisarts of praktijkmanger?

Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen? 

In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.

Download het whitepaper

Oorzaken

Een gebroken neus kan ontstaan doordat iemand een harde klap of stoot op de neus krijgt. Dit kan komen door een verkeersongeluk, ruzie, sport of een val. Verkeersongelukken zijn de oorzaak van de meeste verwondingen van de beenderen van de neus en het gezicht. Een gebroken neus komt vaak voor bij een val op het gezicht of op het hoofd bij motorrijders, zelfs als ze een helm dragen.

In een uitzonderlijk geval breekt de neus tijdens de geboorte in het geboortekanaal. Maar dit komt niet veel voor omdat de botten van pasgeborenen heel buigzaam zijn en het botweefsel nog niet volledig is omgezet in hard bot.

Symptomen van een gebroken neus

Neusfracturen hebben dezelfde symptomen als andere fracturen. Meestal geeft de breuk geen klachten, maar komen de klachten door het beschadigde omliggende weefsel. Bij een gebroken neus kunnen de volgende symptomen ontstaan:

• Pijn.
• Scheefstand van de neus.
• Verstopte neus.
• Moeite met ademhalen door de neus.
• Zwelling.
• Neusbloeding.
• Blauwe plekken rond de neus en ogen.

Diagnose

Door bloedingen en zwellingen is een neusfractuur bij onderzoek soms moeilijk te zien of te voelen door een arts. Het meest voorkomende onderzoek om te zien of een neus is gebroken is een röntgenfoto van het aangedane deel. Röntgenfoto's geven niet veel specifieke informatie over neusfracturen, maar zijn nuttig als er andere verwondingen van het gezicht zijn.

Daarnaast kan een CT-scan gemaakt worden. Deze geeft nauwkeurige informatie over de vervormingen die met neusfracturen gepaard gaan. Maar een CT-scan kan ook alle mogelijke andere schade aan het hoofd uitsluiten, vooral hersenbeschadigingen.

Behandeling van een gebroken neus

Door een zwelling kan het moeilijk zijn de stand van de neus te beoordelen. Bij een zwelling wordt er gewacht met het onderzoek en de behandeling totdat de zwelling is verminderd. Dit kan het beste binnen 5 dagen plaatsvinden. Na 5 dagen groeien de neusbeenderen namelijk weer aan elkaar. Een repositie (het rechtzetten van de neus) moet binnen 10 dagen plaatsvinden.

• Koel bij een zwelling de neus met ijs. Er kan 15 minuten ijs verpakt in een doek (om bevriezing van de huid te voorkomen) op de zwelling gehouden worden. Dit mag enkele keren per dag herhaald worden.
• Snuit bij een neusbloeding de neus eerst voorzichtig zodat alle bloedstolsels zijn verwijderd. Knijp daarna heel voorzichtig de neus gedurende 10 minuten dicht. Dit kan het beste vlak onder het neusbeen, waar het zachte gedeelte van de neus begint. Buig hierbij het hoofd licht voorover. Blijf rustig door de mond ademen.
• Tegen de pijn kan een paracetamol worden genomen.

Bij een verstopte neus kan viermaal daags gedurende maximaal 1 week een neusspray met xylometazoline 0,1% gebruikt worden.

Bij een breuk met scheefstand vindt er binnen 10 dagen een repositie plaats. Hierbij worden de verschoven neusbeenderen zonder operatie op de juiste plaats gebracht. Dit gebeurt meestal onder algehele narcose. Soms kan het ook onder plaatselijke verdoving plaatsvinden. De neusbeenderen worden dan op de plaats gezet door druk en tegendruk uit te oefenen met een tang en de hand. Vervolgens wordt de neus gefixeerd met een inwendige tampon of een uitwendige spalk of neuskapje.

De andere mogelijkheid is een operatie . Deze wordt uitgevoerd bij meer complexe fracturen die gepaard gaan met verwondingen van het neustussenschot. Ook wordt een operatie uitgevoerd bij mensen met een zwelling bij wie niet gewacht kan worden tot deze is afgenomen voordat ze worden behandeld. De operatie vindt plaats onder plaatselijke of algehele verdoving. Hierbij wordt de fractuurplaats blootgelegd en worden de beschadigingen hersteld. Na enkele weken komt de patiënt op controle om te kijken of de neusbeenderen goed aan elkaar zijn gegroeid. Een gebroken neus geneest in ongeveer 6 weken.

Complicaties

Complicaties van neusfracturen zijn meestal het gevolg van andere verwondingen die soms over het hoofd worden gezien. Wanneer de behandeling van een neusfractuur te laat plaatsvindt, is de fractuur moeilijker te corrigeren. Na een slecht of niet gecorrigeerde neusfractuur is soms septoplastiek of rinoplastiek (cosmetische correcties van het tussenschot of de neus) nodig.

Zo’n operatieve correctie gebeurt een jaar na het trauma.

Mogelijke complicaties van operatieve repositie zijn littekens. Soms is er een verminderd reukvermogen door beschadiging van de reukzenuw. Ook kan scheefstand van de neus ontstaan waardoor een tweede operatie nodig is.

Meer informatie

Informatie van de Merck Manual over gebroken neus
www.merckmanual.nl/mmhenl/sec19/ch221/ch221b.html

Informatie van MedlinePlus (Engels)
nlm.nih.gov/medlineplus/nosefracture

Informatie over gebroken neus
www.flevoziekenhuis.nl/keel-neus-en-oorheelkunde/folders