Epidermale cysten
Een cyste is een zakvormige holte met een vloeibare of halfvloeibare inhoud. Cysten in de huid ontstaan meestal door een verstopping van een haarzakje; dit worden folliculaire cysten genoemd. Epidermale cysten zijn een type folliculaire cysten. De inhoud van deze cysten bestaat uit cellen van de opperhuid (epidermale cellen), hoornstof (keratine) en afbraakproducten hiervan. Hoorn is een stof die wat samenstelling betreft vergelijkbaar is met haar en nagels. Epidermale cysten komen geregeld voor, meestal op jongvolwassen tot middelbare leeftijd, en zelden bij kinderen. Epidermale cysten worden ook epidermoïdcysten, epitheelcysten of epidermale inclusiecysten genoemd.
Bent u huisarts of praktijkmanger?
Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen?
In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.
Oorzaken
Epidermale cysten kunnen ontstaan na een ontsteking van de haarzakjes, doordat een aantal opperhuidcellen diep in het onderliggende weefsel is binnengedrongen of als gevolg van een ontwikkelingsstoornis. Epidermale cysten kunnen daarnaast voorkomen bij een ernstige vorm van acne vulgaris.
Verschijnselen
Epidermale cysten zijn pijnloze langzaam groeiende knobbels in de huid en worden gekenmerkt door een stevige en elastische ronde bovenkant, die heen en weer kan worden geschoven. Als deze cysten zich in de bovenste huidlagen bevinden, zijn ze meestal gelig of witachtig van kleur. De doorsnede van epidermale cysten varieert van een paar millimeter tot ongeveer vijf centimeter en ze komen meestal voor in het gezicht en op de hals, schouders en borst, geïsoleerd of in groepjes bij elkaar. Epidermale cysten worden langzamerhand groter, kunnen ontstoken raken, gepaard gaan met ettervorming en pijnlijk worden. De inhoud van epidermale cysten bestaat uit een zachte, witte tot bruine massa, die bestaat uit dode huidcellen, die soms naar buiten lekt en ruikt naar bedorven kaas.
Diagnose
De diagnose wordt gesteld op basis van de medische voorgeschiedenis, het verhaal van de patiënt en de verschijnselen. Tevens wordt een lichamelijk onderzoek verricht.
Behandeling
Epidermale cysten die geen klachten veroorzaken hoeven niet altijd te worden behandeld. Ze kunnen eventueel worden verwijderd door middel van een excisie, dit is een kleine operatieve ingreep. Epidermale cysten die ontstoken raken of waarin zich etter heeft gevormd, worden meestal behandeld door incisie en drainage. Hierbij wordt de cyste geopend om de inhoud te laten wegvloeien en vervolgens schoongespoeld met antibiotica om een nieuwe infectie te voorkomen.
Vooruitzichten
Epidermale cysten kunnen operatief worden verwijderd en keren dan meestal niet terug. Wanneer een cyste ontstoken is, dan is het risico op terugkeer groter, omdat het dan vaak niet mogelijk is de hele inhoud te verwijderen.
Meer informatie
Informatie van huidartsen
www.huidziekten.nl
www.huidziekten.nl
www.huidarts.com
www.huidinfo.nl
Algemene informatie
www.heelmeester.nl
www.wikipedia.org
Zuber, T.J. (2002), “Minimal Excision Technique For Epidermoid (Sebaceous) Cysts”, Am Fam Physician, vol. 65, no. 7, April, pp. 1409-1412, 1417-1418, 1420.
MacKie, R.M. and Quinn, A.G. (2004), Non-Melanoma Skin Cancer and Other Epidermal Skin Tumor, in: Burns, T., Breathnach, S., Cox, N. and Griffiths, C. (eds), Rook’s Textbook of Dermatology, 7th ed, vol. 2, Blackwell, Oxford. (Engels)
Marks, R. (2003), Roxburgh’s Common Skin Diseases, 17th ed, Arnold, London.
(Engels)
Odom, R.B., James, W.D. and Berger, T.G. (2000), Andrew’s Diseases of Skin, 9th ed, W.B. Saunders, Philadelphia. (Engels)
Stone (2003), Cysts, in: Bolognia, J.L., Jorizzo, J.L. and Rapini, R.P. (eds), Dermatology, vol 1, Mosby, New York. (Engels)