Bouw en functie van de nefronen
Nefronen zijn de kleine functionele onderdelen van de nier. Elke nier bevat zo’n één miljoen nefronen.
Elk nefron bestaat uit een glomerulus (een kluwen hele kleine bloedvaatjes), het kapsel van Bowman (een kapsel dat om de glomerulus heen ligt) en een nierkanaaltje. De glomerulus en het kapsel van Bowman worden samen ook wel nierlichaampje of lichaampje van Malphigi genoemd.
In de glomerulus wordt een gedeelte van het bloed naar buiten geperst. Grote bestanddelen van het bloed (zoals bloedcellen en eiwitten) kunnen er niet door en blijven dus in het bloed. De glomerulus speelt ook een rol bij de hormonale functie van de nier.
Het in de glomerulus naar buiten geperste vloeistof (ook voorurine of glomerulusfiltraat genoemd) wordt opgevangen door het kapsel van Bowman. Per dag wordt ongeveer 180 liter voorurine geproduceerd! Vanuit het kapsel van Bowman komt deze vloeistof terecht in het nierkanaaltje.
In het eerste gedeelte van het nierkanaaltje wordt een groot gedeelte van de vloeistof weer teruggeven aan het bloed, dat in kleine bloedvaatjes rondom het nierkanaaltje stroomt. Met name water en zouten worden weer teruggegeven aan het bloed.
Na een kronkelig begin maakt het nierkanaaltje een grote lus: de lis van Henle. Deze loopt gedeeltelijk ook door het niermerg. In het dalende gedeelte van de lis van Henle wordt water uitgewisseld tussen het bloed en de vloeistof in de lis. In het stijgende gedeelte worden alleen zouten uitgewisseld. De lis van Henle speelt zo een belangrijke rol bij de urinevorming omdat de urine hier geconcentreerd wordt. Dit gebeurt op een bijzonder verfijnde manier; de mate van concentratie wordt aangepast aan de stofwisselingssnelheid van de betreffende persoon op dat moment.
In het laatste kronkelige gedeelte van het nierkanaaltje worden nog enkele andere stoffen uitgewisseld. Vanuit de nierkanaaltjes komt de vloeistof (die nu urine is) in een verzamelbuisje terecht. Gemiddeld produceert een volwassene ongeveer 1,5 liter urine per dag. Van de voorurine wordt dus meer dan 99 procent weer teruggeven aan het bloed.
Bent u huisarts of praktijkmanger?
Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen?
In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.
Meer informatie
Informatie van de Nierstichting
www.nierstichting.nl
Brenner, B. M. (2000), The Kidney, 6th edn, W. B. Saunders Company, London.
Jacobson, H. R, Striker, G. E. & Klahr, S. (1995), The Principles and Practice of Nephrology, 2nd edn, Mosby Inc, London.
Rosse, G. & Logan. M. B. (1996),” Mcmin’s Functional and Additional Anatomy, Alfred Place, London.
Tortora, G. J. & Gabowski, S. R. (2000), Principles of anatomy and physiology, 9th edn, John Wiley & Sons Inc, Brisbane.