Bilklachten

Verschillende letsels kunnen bilklachten veroorzaken. Zoals een peesontsteking van de hamstring, een geïrriteerde slijmbeurs of een overmatig geprikkelde zenuw.

Bent u huisarts of praktijkmanger?

Benieuwd hoe hybride zorg uw praktijk of post kan ondersteunen? 

In de whitepaper leest u alles over de mogelijkheden van hybride zorg.

Download het whitepaper

Symptomen

 

Een korte beschrijving van de verschillende klachten:

• Pijn rond de zitbeenknobbel. Dit komt vooral voor bij het zitten. Dat komt doordat de hamstrings dan worden opgerekt. Deze pijn is voelbaar bij het begin van het sporten, maar verdwijnt tijdens het sporten. Daarnaast is er sprake van spierstijfheid. Deze klachten wijzen op een tendinopathie van de hamstrings.
• Pijn die tijdens het sporten erger wordt en optreedt bij rek van de hamstring. Bijvoorbeeld tijdens het zitten. Dit kan wijzen op een slijmbeursontsteking. Hierbij kan ook een zwelling voelbaar zijn.
• Rugpijn met uitstraling, wat gepaard kan gaan met spierzwakte en een doof gevoel. Vaak duidt dat op een zenuwinklemming. Dit kan op verschillende plaatsen ontstaan en tot in het hele been voelbaar zijn. Mogelijke oorzaken zijn een hernia of een verhoogde spanning van spieren die tegen de zenuw aanliggen. Voor een goede behandeling is de juiste diagnose nodig. Met dit soort klachten is het dan ook belangrijk een deskundige te raadplegen.
• Een hardnekkige, zeurende pijn diep in de bil. Dat kan wijzen op een overbelasting van (een van) de diepe bilspieren. De pijn komt opzetten tijdens het sporten en is moeilijk door de behandelaar vast te stellen. Soms is de zenuw beschadigd die in de buurt van de bilspieren loopt. De diagnose kan het best worden gesteld aan de hand van rekpijn. De behandeling bestaat uit langdurig, herhaald rekken en eventueel massage van de aangedane spier. Deskundige begeleiding is erg belangrijk.

Oorzaken

Bilklachten ontstaan meestal door een combinatie van interne en externe factoren. Bij externe factoren gaat het om oorzaken uit de omgeving. Zoals ondergrond, weersomstandigheden, training en sportuitrusting. Mogelijke interne risicofactoren zijn:

• verminderde spierkracht of lenigheid van de spieren in de regio van heup, been, rug, bekken en bil (core stability)
• verkorte hamstrings
• verschil in beenlengte
• overgewicht

Training 
Een plotselinge, grote verhoging van de trainingsintensiteit of -omvang vormt een risico. Ook bepaalde trainingsvormen zijn berucht. Zoals springen en heuveltraining. Een slechte looptechniek is ook een mogelijke risicofactor. Daarom is het voor alle sporters die veel lopen, belangrijk een goede looptechniek aan te leren. 

Sportuitrusting
Mogelijke oorzaken hebben vooral met de schoenen te maken. Deze moeten bij de voeten passen. Daarnaast is het belangrijk dat de schoenen geschikt zijn voor de trainingsgewoonten van de sporter. Te lang doorlopen op oude schoenen is niet verstandig. 

Sportschoenen houden maximaal twee jaar hun specifieke kwaliteiten. Dat geldt bij minimaal gebruik (een uur per week). Bij intensief gebruik (tien uur per week) gaan sportschoenen ongeveer drie maanden mee. Dit is vooral van belang voor wie veel loopt of springt. Maar voor iedere sporter geldt: goed schoeisel is zeer belangrijk. 

Zelfzorg

Reageer alert op pijnklachten tijdens de warming-up. Deze zijn niet normaal. Ze kunnen wijzen op een beginnende blessure. 

Doortrainen of rust nemen?
Er is een grote verscheidenheid van bilklachten. Daarom is eerst een juiste diagnose noodzakelijk. Voor sommige letsels geldt dat doortrainen niet verstandig is. Rust nemen is dan beter. 

Alternatieve training 
Er zijn diverse andere trainingsvormen te bedenken. Zoals fietsen, zwemmen en cardiofitness. Minder geschikt zijn activiteiten waarbij de voeten het volledige gewicht moeten dragen. Dat kan een te hoge belasting voor de bil vormen. 

Professionele behandeling

Het is verstandig direct een deskundige om advies te vragen. Bijvoorbeeld de huisarts, een Sportmedisch Adviescentrum (SMA) of een (sport)fysiotherapeut. Raadpleeg ook een arts of fysiotherapeut bij twijfel over de aard van de blessure. En bij ongerustheid over de aandoening.

Klachten voorkomen

De volgende tips kunnen de kans op het ontstaan van bilklachten verminderen. 

Training 
Begin altijd met een goede warming-up. Beweeg vijf tot tien minuten op een rustige intensiteit. Maar wel zodat het lichaam er warm van wordt. Doe daarna verschillende oefeningen om de spieren los te maken. Herhaal hierna het bewegen op een iets hogere intensiteit. 

Een voorbeeld van een losmaakoefening is met de voet rondjes of andere figuren in de lucht draaien. Of met de hak rondjes draaien. De tenen blijven dan op de grond staan. Doe deze oefeningen ongeveer vijftien seconden per keer. Herhaal dit twee- tot driemaal en draai rustige, gecontroleerde figuren. Herhaal hierna het bewegen kort op een hogere tot maximale intensiteit. 

Zorg ook voor een goede trainingsopbouw. Voer de intensiteit en de omvang van de trainingen geleidelijk op. Vooral na een blessure of ziekte. Bouw de training dan weer heel langzaam op tot het oude niveau. 

Beëindig de training altijd met een cooling-down. Deze kan bestaan uit enkele minuten rustig bewegen en het uitvoeren van de hiervoor beschreven oefeningen. 

Sportuitrusting 
Draag goed passende sportschoenen met een schokdempende zool. De hielsteun moet stevig zijn, de hielrand hoog en soepel. Er kan sprake zijn van (lichte) voetafwijkingen, zoals knikplatvoeten. Houd daar rekening mee bij de aanschaf van nieuwe sportschoenen. Een goede sportspeciaalzaak kan adviseren over de aanschaf van het juiste schoeisel. 

Soms is een speciale aanpassing in of onder de sportschoen noodzakelijk. Bijvoorbeeld bij voetafwijkingen of een beenlengteverschil. Het best is wanneer een orthopedisch schoenmaker dit doet. 

Omgeving
Train zo veel mogelijk op een zachte, maar wel effen ondergrond. Zoals bos en gras. Sporters die klachtenvrij zijn, doen er goed aan tijdens de training de ondergrond zo veel mogelijk te variëren. Deze variatie zorgt ervoor dat spieren en pezen zich goed ontwikkelen. Zo kunnen ze zich beter aanpassen aan de omstandigheden. Vermijd glibberige ondergronden. 

Lichaamsgewicht 
Sporters met een (te) hoog lichaamsgewicht lopen een grotere kans op blessures. Bij overgewicht helpt afvallen mee om overbelasting te voorkomen. 

Meer informatie

Algemene informatie over sporten en gezondheid 
www.sportzorg.nl

Informatie over het voorkomen van blessures 
www.voorkomblessures.nl/